Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II.Wstęp
Starożytnośćszczepu.ZwiązkizFinami.Dziejepierwotne.
Wiadomościstarożytnychiwczesnegośredniowiecza.
RozprawyodawnejLitwiezagajasięstereotypowymfrazesem,
jakobyLitwinibylijednymznajstarszychludóweuropejskich,chociaż
dobrzewiadomo,żewEuropieposzlionirazemzeSłowianami,
Niemcami,Celtami,ItalamiiGrekamizjednegopniairodu,żewięc
anisąstarsi,animłodsiodinnych.Owzględnymwiekunarodów
rozstrzygachybakolejneichwystępowaniewdziejachludzkości
europejskiej,awtakimrazieLitwinibędąbodajnajmłodszymi.
Starożytnośćznowujęzykalitewskiego,naktórąsięwszyscyzawsze
powołują,raczejpozornaiprzypadkowaniżrzeczywista,górujew
zachowaniuniektórychdyftongów:au,oi,ikońcowegos,jakie
posiadająłacinalubgreka;pozatącechąbylenarzeczesłowiańskiejest
niemalrównie„stare”,jaklitewszczyzna,anierazstarsze(np.w
czasowaniu).
NiezaprzeczonastarożytnośćLitwyzasadzasięnaczymśinnym,
czymsięludysłowiańskie,germańskieiromańskiewyjątkowo
szczycićmogą:nanieprzerwanymprzebywaniunajednejitejsamej
ziemiprzezlatconajmniejdwatysiące.Jużbowiemzaczasów
AleksandraMacedończykasiedziałLitwintam,gdzieidziś,nad
NiemnemiDźwiną,dotykającBałtykuiWisły,napasieziemi,może
niecodłuższym,leczzatochybaniecowęższym,niżpóźniejszyobszar
Litewszczyzny;pastenprzedzielałSłowianiFinówzachodnich.
GdyLitwa,zerwawszyspójnięetnograficznąigeograficzną,w
jakiejprzedtemzeSłowianamizostawałaprzezwieki,szerzącsięku
północnemuzachodowi,pasówzajęła,zetknęłasięściślejzFinamii
taksięznimispoufaliła,żemożemyniemalrozróżniaćnową,
litufińskądobęwjejdziejach;łącznośćzaśzeSłowianami,podstawa
owejpierwszej,litusłowiańskiejdoby,porwałasiędoszczętunawieki:
puszczeimoczarynadgórnymibiegamiNiemna,BerezynyiDźwiny
odosobniłyLitwę;stosunkinawiązałysięznowudopierowjakietysiąc
pięćsetlatpóźniej,nacałkiemzmienionychpodstawach.
Leczcóżuprawnianasdotakiejwłaśniekonstrukcjidziejów
