Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Konwencjiberneńskiej,jakiwdokumentachprawaunijnegookreślasięgomianem
„głównegoreżysera”.Wprawdzieterminologiataniezaistniałajeszczewpolskichak-
tachnormatywnych,aleznalazłajużobywatelstwoiwdoktrynie,iwdorobkupol-
skiejjudykatury–wuzasadnieniachlicznychorzeczeń.Możnaoczekiwać,żewtym
względzienastąpią,zajakiśczas,zmianywodpowiednichprzepisach.
Taksformułowanejtezietowarzyszypięćhipotezbadawczych.Pierwszaznich
wychodzizzałożenia,żekształtnormatywnypolskichrozwiązańprawnychwza-
kresieprawadoutworówaudiowizualnych(prawafilmowego)jestwypadkową
zmianorganizacyjnychitechnologicznychwzakresieprodukcjiutworówaudio-
wizualnych.Ichefektemjestzwiększaniesięliczbyspecjalistówwspółpracujących
przypowstawaniuutworówaudiowizualnych,przyczymniedasięzaprzeczyć,że
działalnośćwiększościznich,chociażniezawszeiniewcałości,macharakter
twórczy.Kształtart.69p.a.p.p.1,kluczowegowzakresieustaleniagronaosóbwno-
szącychtwórczywkładwpowstawanietakiegoutworu,dajepraktycznąmożliwość
rozszerzaniatejgrupyododatkowe,niewymienionewzawartymwtreściprzepisu
nieenumeratywnymwyliczeniu.Oczywiścieewentualnezmianyprzyjętegorozwią-
zaniamogązostaćpoprzedzonestanowiskamijudykatury.
Kolejnahipotezaodnosisiędostatusuprawnegoproducenta.Wchwili,gdy
trzylatatemuprzystępowanodokonceptualizacjipodjętegowmonografiipro-
blemu,wydawałosię,żezaistniaływPolscezdecentralizowanymodelorganizacji
produkcjiaudiowizualnejbędziezmierzałwkierunkurozwiązańprzyjętychnaza-
chodzieEuropy.Przedstawianeobecniepropozycjenowelizacjizdająsięwskazy-
waćnato,żepreferowanyjestzupełnieinnykierunekzmianwzakresieprodukcji
utworówaudiowizualnych.Wmiejsceistniejącychstudiówfilmowychpowstaćma
jedenscentralizowanyośrodekproducencki.Wtensposóbustawodawcazdajesię
dążyćdoprzywróceniarozwiązańznanychzokresuprzedtransformacji,opartych
narozwiązaniachustawyoprawieautorskimz1952r.,preferującychdominującą
rolęproducenta,który,conależyprzypomnieć,posiadałszczególneuprawnienia.
Takżeztychwzględówkoniecznewięcbyłonawiązaniewtreścimonografiido
wspomnianychrozwiązańnormatywnychzawartychwustawiez1952r.
Zauważyćnależy,żewszystkiesystemyprawamiędzynarodowego,zarównopo-
wszechnego(uniwersalnego),jakieuropejskichsystemówregionalnych,ukierunko-
wanesąnawzmocnieniepozycjireżysera,akcentującjednocześnieznaczenietwórców
utworówwkładowych.Wtejsytuacjiprzyjęciemodeluscentralizowanegozdominu-
jącąfaktyczniepozycjąproducentaspowodujedysonansmiędzyrozwiązaniamitego
1Ustawazdnia4lutego1994r.oprawieautorskimiprawachpokrewnych,tj.Dz.U.2018,
poz.1191
