Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Typybadań
jestzwyklełagodniejsza,gdywynikimówiąnamcośmiłegoonaturzeludzkiej,
abardziejsurowa,gdymówiąnamcoś,czegoraczejwolelibyśmyniewiedzieć.Od
parulattakżewPolscekażdeprzeprowadzonebadaniepsychologicznemusiuzy-
skaćakceptacjękomisjietyki,którasprawdza,czyproponowanyeksperymentspeł-
niaczteryzasady:
1.Należyunikaćstosowaniaprocedur,któremogłybyspowodowaćdyskomfort
badanych.Zwykleeksperymentatoromudajesięsprawdzaćswojehipotezy
bezuciekaniasiędodrastycznychmetod.Chociażłagodniejszeprocedury
zwykleprzynosząmniejwyraźnewyniki,eksperymentatorzypoświęcają
wyrazistośćwynikówdlachronieniabadanychprzezsiebieosób.
2.Eksperymentatorzyszukająalternatywnychprocedur,niewymagających
wprowadzaniabadanychwbłąd.Jeślimożnaznaleźćinnąmożliwądoprze-
prowadzeniaprocedurę,właśniejąpowinnosięzastosować.
3.Eksperymentatorzystarająsięzapewnićbadanymrealnąmożliwośćwycofa-
niasięzeksperymentu,jeśliodczuwanaprzeznichprzykrośćstaniesięzbyt
intensywna.
4.Podkoniecposiedzeniaeksperymentalnegoeksperymentatorstarasiępoś-
więcićkażdemuzbadanychczas,dokładniewyjaśniającmueksperyment,
jegoprawdziwycel,powodywprowadzeniabadanegowbłąditd.Zazwy-
czajdokładaonwszelkichstarań,abyochronićgodnośćosobistąbadanego,
abynieczułsięongłupianinaiwnymyśląc,żendałsięnabrać”.Zdecydo-
wanawiększośćeksperymentatorówbardzosięstara,abybadanywychodził
zlaboratoriumwdobrymnastroju-myślącdobrzeosobiesamymiswojej
roliweksperymencie.
Sygnalizującproblemyetyczne,skoncentrowaliśmysięnaskrajnychprzykła-
dach.Wrzeczywistościzdecydowanawiększośćbadańpsychologicznychjestzupeł-
nienieszkodliwadlaosóbbadanych.Największąfrustracjębadanychwywołujefakt,
żewynikipojedynczychosóbniemająznaczenia,boporównywanesą„śred-
nie”(lubinnemiaryopisowe)grup.BadacznieanalizujewięcwynikuKowalskiego
(czegoswojądrogąobawiasięczęśćosób,uważając,żewzięcieudziałuwbadaniu
jestrównoznacznezezdiagnozowaniem).Wzwiązkuztymtrudnojestprzygotować
informacjęowynikachKowalskiego,aleporównaćmożnawynikiwróżnychgru-
pacheksperymentalnych.
Niskatrafnośćzewnętrzna
Przygotowaniesytuacjieksperymentalnejwymagawielugodzinpracyinie
jesteśmywstaniebadaćwieluosób.Krytycybadańeksperymentalnychmówią,
żegromadzimywiedzęostudentach,botooninajczęściejbiorąudziałwnaszych
badaniach.Oilebadanieankietowemożnaprzeprowadzićnawielutysiącachosób,
eksperymentyprowadzisięnamałychgrupach.Pojawiasiępytanie,nailemożna
uogólnićwynikiuzyskanenp.wbadaniu30studentów-innymisłowy,jakajest
31
