Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Przywództwowujęciuhistorycznym,mitycznymiliterackim
31
TakizapisuWieszczamożecokolwiekdziwić,jeżeliwziąćpoduwagę,żewhisto-
riiPolskibyłakrólowa,którejzasługdlanaukiniesposóbprzecenić.MowaoJadwidze
Andegaweńskiej,któraprzyczyniłasiędoodnowieniairozwojuAkademiiKrakow-
skiej.Przeznaczyłanatowłasneklejnoty,aleteżsprowadziłaikazałaprzetłumaczyć
najęzykpolskisporyksięgozbiór.Ichoćzmarławwiekuzaledwie25lat,tojejrządy
byłymądreiroztropne.MójmacierzystyUniwersytetJagiellońskiodwiekówmatę
świętąikrólowąwewdzięcznejpamięci.Totakauwaganamarginesie,trochępro
domosua.WróćmyjednakdoHomeraiopisanychprzezniegoodmiennychpostaw
władców.
ŻądnywładzyAgamemnonniewahasiędlapodkreśleniaswegoprzywództwa
odebraćBryzeidęAchillesowiinarazićnaszwankostatecznegoceluwyprawyGre-
kówpodTroję.JegoprzeciwieństwemjestHektor,którydlaratowaniaojczyzny
decydujesięnapojedynekzAchillesem,coniechybniezakończysiędlaniegośmier-
cią.DlaTrojańczykajesttodecyzjatymbardziejheroiczna,bowiążesięzpozosta-
wieniemnazawszeukochanejżonyimaleńkiegosynka
57
.
Wniemalwszystkichdawnycheposachznajdujemyzderzeniebohaterów,któ-
rychpostępowaniejestmotywowaneprzeciwstawnymiwzględami,jakchoćby
przeciwdziałaniewojniezmiłościdoojczyznyczywręczprzeciwnie.Zdzisiejszej
perspektywytrudnooceniać,którecechyuznawanozabardziejszlachetne,aktóre
zamniej.DobrzetowidaćwNiedoliNibelungów.Zjednejstronyczytamy
58
:
Mychcemypanowaćspokojnie,
Niepragniemyzdobyczy,niemyślimowojnie!
Szkodażyciadlałupu.Mamyziemimnogo,
Donaszprawanależy,więcejdonikogo!
Azdrugiejstronymamyopisszkód,jakieniesiewojna,amimotochętnychdo
wojaczkiniebrak
59
:
WięcznadRenuprzezheskieruszylirubieże
WkrajSasów,apożoga,zgliszcze,zgliszczeigrabieże
Znaczyłypochódwojska;rozniosłytowieści-
Obajkrólowieciężkiejdoznaliboleści.
NatymtlewyróżniasięKalevala
60
.Toniejestopowieśćodzielnychrycerzach,
którzywyróżniająsięmęstwemnapolubitwyalboginąwimięmiłościdoojczyz-
ny.Tohistoriacnót,któreceniławspólnotarodowa.PieśńoRolandzieczyPieśń
57
Por.Homer,Iliada,PrószyńskiiS-ka,Warszawa1999.
58
Por.autornieznany,NiedolaNibelungów,Wyd.WolneLekturyFundacjaNowoczesnaPolska,
https://wolnelektury.pl/media/book/pdf/niedola-nibelungow.pdf(datadostępu:7.03.2022).
59
Tamże,s.22.
60
Por.autornieznany,Kalevala,LudowaSpółdzielniaWydawnicza,Warszawa1980.
