Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
CzęśćI.Przywództwoworganizacjach
oNibelungachsąodzwierciedleniemstosunkówspołecznych,ideałów,którymhołdo-
wałaepokafeudalna.TymczasemrunyKalevaliopisująświatprzedfeudalny,świat
wspólnotrodowych,któretworzyłyludybałto-fińskie.Wtymeposieznajdujemyna
przykładlosyKullervo,którystraciwszyoparciewrodzinie,stajesięniewolnikiem.
AleiwKalevalimamypradawną,wręczarchetypicznąwalkędobrazezłem,pomiędzy
KalevaląiPohjolą,którejwładczynidążywszelkimisposobamidobogactwaiwładzy.
GłównapostaćeposutoVäinämöinen,któryjestnietylkomężny,aleteżmądry
ipracowity.Karczujelas,budujełodzie,uprawiapole,leczyludzi,ajaktrzeba,to
przewodziwalceprzeciwkozachłannejPohjoli.Jestteżartystą.Jegopieśniigrana
kanteli
61
oczarowująnietylkoludziizwierzęta,alerównieżduchyleśneiwodne
62
.
Wtymmiejscu,rozważającprzywództwowujęciuhistorycznym,winienemod-
wołaćsiędoprzywódców,którychrozsławiłyichzdobycze.Itumamproblem,zde-
cydowanabowiemwiększośćznasoAleksandrzeWielkimmyśliwkategoriach
zdobywcy,alejużoAdolfieHitlerzeraczejjakooarcyzbrodniarzu.Wydajesię,żeto
upływczasułagodzinaszeopinie,jednakniebardzobymisiępodobało,gdyby
zajakieś500latktośzacząłpisaćoprzywódcyIIIRzeszyjakoozdobywcy.Stądteż
wtejmonografiiraczejzrzadkainiechętniebędępowoływałsięnadziełaCarlavon
Clausewitza
63
czyNiccolaMachiavellego
64
bądźimpodobnych.Wmojejopiniibo-
wiemsławilioni„sukcesy”rozmaitejmaściprzywódcówmierzonekrwiąpomor-
dowanychludziizniszczonymdocnaichdobytkiem.Zatempodarujęsobiewątek,
wktórymmiałbymopiewać„zdobycze”tegotypu„zdobywców”.Nieznaczytojed-
nak,żeniebędęsięodwoływaćdobadańdotyczącychprzywództwa-cudzych
iwłasnych-którepozwoląminasformułowaniepewnychsądównaturyogólnej
odnoszącychsiędopojęciasternikówmediów.
DlaAleksandraWielkiegouczyniłemwyjątek,przypisywanamubowiemstruk-
turaorganizacyjna,zwanasztabową,mazastosowaniewspółcześnietakżeworgani-
zacjachmedialnych.Sampamiętamzwłasnegodoświadczenia,jakdecyzjeorealizo-
waniudanegotematubyłyustalanepodczaskolegiówredakcyjnych,jakzarząd
spółkimedialnejpodejmowałkolegialnedecyzje,choćostatecznygłos,naogół,
należałdoprezesa;jakradanadzorczaoceniałaprzyszłekierunkidziałańzapropono-
waneprzezzarząditp.,itd.Takichwyjątkówbędziejeszczekilka,czasamibowiem
wyjaśnienietakichczyinnychaspektówprzywództwabyłobytrudnebezodwoła-
niasiędziałańwzmiankowanych„wodzów”.Wniektórychprzypadkachnawetcu-
dzysłówbędziezbędny.
Zżalemprzyznaję,alepoglądyarcyzbrodniarza,jakimbyłAdolfHitler,zwłaszcza
tewkwestiachprzywództwa,teżsą-wwieluprzypadkach-niestetytrafne
65
:
61
Kanteletotradycyjnyfińskiinstrumentprzypominającycytrę,najczęściejwykonanyzdrewna
brzozowegolubtopolowego,mającyod5do40strun;por.https://pl.wikipedia.org/wiki/Kantele
(datadostępu:7.03.2022).
62
Tamże,s.713-716.
63
Por.C.VonClausewitz,Owojnie,Bellona,Warszawa2022.
64
Por.N.Machiavelli,Książę,PIW,Warszawa1984.
65
A.Hitler,MeinKampf,Wyd.ScriptaManet,1992,s.232.
