Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
CzęśćI.Przywództwoworganizacjach
którezażywająpowagidookoła,wszczepionewduszęnasząnasieniemojców,wydająsię
nampowszechneiwrodzone:zczegowynika,żecoznajdujesiępozagranicamizwyczaju,
zdajesięnampozagranicamirozumu.
ŻycieB.Malinowskiegoprzypadłonaczasdwóchwojenświatowych.Nicteż
dziwnego,żewswoichpublikacjachodwoływałsięnietylkodoswoichbadań
naWyspachTrobrianda,ale-jakprzystałonawielkiegouczonego-wskazywałna
iporównywałczasymuwspółczesnezprzeszłością.Bowiemdlategopolskiegouczo-
negonadrzędnąwartościąbyławolnośćkażdegoczłowieka.Ataniemożebyćreali-
zowanawpaństwieautorytarnym,zajakieuważałnazistowskieNiemcy.Wjego
opiniisposóbdziałaniadyktaturyprowadziwnieuchronnysposóbdowojnyjakonaj-
bardziejdramatycznegoitragicznegosposoburozwiązywaniakonfliktówspołecz-
nych.Uczonydałtemuwyrazwopublikowanymw1924r.w„TheNewLeader”
szkicuPierwotnypacyfizmczłowieka.ZdaniemB.Malinowskiegodopuszczalnyjest
tylkotakirodzajprzywództwa,którybędzierespektowałwolnośćjakoniezbywalne
prawokażdegoczłowieka
76
.DziełotegowybitnegoabsolwentaUniwersytetuJagiel-
lońskiegojesttakrozległe,wnikliweiwielowymiarowe,żedojegoustaleńbędę
wniniejszejmonografiipowracaćjeszczenieraz.
Zdotychczasowychrozważańnadprzywództwemwujęciuhistorycznymmożemy
wskazaćwielepowodów,dlaktórychjednisłuchająpoleceńdrugich.Wymieniałem
jużuprzednioteczynniki.Mogątobyćstrach,względymaterialne,aleteżpoczucie
obowiązku,możliwośćwykazaniawłasnychkompetencjietc.Teiinneczynniki
będąprzedmiotemszczegółowszychrozważańnakolejnychstronachniniejszejmono-
grafii.Stająsiętakżepomocneprzyanalizowaniusposobówrealizowaniaprzy-
wództwaworganizacjachmedialnych.
Wydajesię,żekażdy,ktochcesięzajmowaćprzywództwemwsensienauko-
wym,winientakżerozważyćkwestię:czyipocopotrzebnyjestprzywódca?Zatem
badanieprzywództwa,rozumianegojakoswoistyrodzajzawiadowaniaidecydowa-
niaolosachhomospapiens,wymagaponownegosięganiadobardzoodległejprze-
szłości.Jeszczedalszejniżtahistoryczna.Jejrozpoznaniejestnaogółowianemgłą
niewiedzy,awnajlepszymwypadkudomysłów.Możemyjedyniesnućrozważania
komparatywne,żeczłowiekjakoistotabiologicznabyłwswoimrozwojupodobny
doinnychstworzeń.Skoronawetwświeciezwierzątwyłanianiprzywódcy.Widać
racjonalnepowody,dlaczegotaksiędzieje.Wydajesię,żetennajistotniejszy
czynniktoprzetrwanie.Silniejszywódzdajewiększąrękojmięprzetrwania.Silniejszy
lewprzekażepotomkomswojegeny,atopomożedanemustadulepiejprzetrwać
wdanymotoczeniuniżinnym,konkurencyjnymgrupom.Wświeciezwierząt,aiwe
wczesnychstadiachrozwojuczłowiekamożnazałożyćzdużądoząprawdopodo-
bieństwa,żerefleksjaintelektualnadotyczącatego„trwania”byłaraczejnieobecna.
Najprawdopodobniej„decyzje”zapadałynapoziomieinstynktów,możegenów,
któreprzenoszącirozwijającpewnecechy,ainneminimalizującczywręczelimi-
76
Por.B.Malinowski,Wolnośćicywilizacjaś