Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ach,telitery!Wystarczyjedna,bywszystkozmienić.Jedenprezessąduopo-
wiedziałmiopomyłkachwdokumentachsądowych.Zamiastpodpisu:„starsza
kurator”zastałnadokumenciepodpis:„strasznakurator”
.Awstenogramie
zrozprawyzamiast:„Świadekwidziałdobrze,bostałnarogu”
,stenotypistka
zamieniłaniechcącywtrzecimwyrazieodkońca„t”na„r”wjednymzwyrazów.
Jużjezamieniłeś?
Jednazmenedżerekpoważnejfirmylogistycznejpisałaszybkowsamochodzie
natelefoniee-mailadozarząduiklientów.Słownikwtelefoniezmodyfikował
tekst,zamieniłsłowo„wzmógł”ifinalniewysłaławiadomośćotreści:„Wostatnim
kwartalewzwódsięnaszwysiłek...”
.Obłędziepoinformowałjązaciekawiony
jejwpisemprezesspółki.
*
Układliterzćwiczenia:
JFKFBINATOUPSNASAIBM
*
Skoroprzeszliśmyjużdosłów,chcęciprzedstawićciekawećwiczeniepocho-
dzącezrepertuarutechnikimprowizacjipraktycznej,którenazywasię„Liczba
słów”
.Dwóch(lubtrzech)uczestnikówbiorącychwnimudziałlosujeliczbę
słów,któremogąużyćzakażdymrazem,gdymogązabraćgłos.Załóżmy,że
jedenznichwylosowałjednosłowo,adrugitrzysłowa.Ustalamyteraz,najaki
tematrozmawiająi…3,2,1,impro!Jeśliweźmieszudziałwtymćwiczeniu,
szybkonabierzeszszacunkudowypowiadanychsłów.Zakażdymrazem,kiedy
będzieszchciałsięodezwać,najpierwrozważysz,dobierzeszidoceniszsłowa,
którewypowiesznagłos,ponieważmimoutrudnieniabędąmusiałyprzekazać
określonetreściiznaczenie.Słowamająwymiernąwartość,szczególniegdy
budujeszznichnarracje.
ElizabethLoftusiJohnPalmer(1974)przeprowadzilieksperyment,wktórym
badali,jakużywaniekonkretnychsłówwpytaniuwpływanaprzywoływane
zpamięciszczegóły.Uczestnicyeksperymentuoglądaliróżnejdługościfilmy
zanimowanymiwypadkamisamochodowymi(odpięciudotrzydziestusekund),
anastępniemielioszacowaćprędkośćsamochodówwmomencie,kiedyte(tu-
tajposzczególnymgrupomzaprezentowanoinnesłowa):rozbiłysię(smashed),
doznałykolizji(collided),doznałystłuczki(bumped),zderzyłysię(hit),weszłyze
sobąwkontakt(contacted).Wzależnościodużytegowpytaniusłowaszacowana
średniaprędkośćprzezbadanychoscylowaławprzedziałachod51km/h(gdy
użytosłów:„weszłyzesobąwkontakt”),54km/h(gdyużytosłów„zderzyłysię”),
13
