Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
państw66.Wykorzystująckryteriaczasuiważności,badaczwyróżnił
trzygrupyowychcelów:podstawowe(krótkoterminowe),średniego
zasięgu(średnioterminowe)orazuniwersalne(długoterminowe).
Wpierwszejzwymienionychkategoriiznalazłysięcelestanowią-
ceurzeczywistnienieżywotnychinteresówpaństwa,odktórychza-
leżyjegoprzetrwanieisuwerenność.Dlaichrealizacjinaródjest
wstanieponieśćnajwiększeofiary.Wgroniecelówpodstawowych
ujętezostałykwestietakie,jak:bezpieczeństwonarodowe,ochro-
nainstytucjipolitycznych,społecznych,ekonomicznychireligijnych
wpaństwie,jegorozwójekonomicznyorazzachowanierównowagi
wspołeczeństwie.Celeśredniegozasięgu,wedługHolstiego,wyra-
żająnatomiastdążeniaekspansywnepodmiotupaństwowego.Sta-
nowiąoneróżnegorodzajużądaniawysuwanepodadreseminnych
państw.Ichosiągnięciewiążesięzzaspokojeniempotrzebrozma-
itychgrupnaciskuorazinteresówpublicznychpaństwa(wtymroz-
szerzeniajegoterytorium),atakżełączysięzezdobyciemprestiżu
iautorytetumiędzynarodowego.Trzeciagrupatodługoterminowe
celeuniwersalne.Stanowiąonerodzajideologii,wizjiładumiędzy-
66
K.J.Holsti,op.cit.,s.126.Por
.R.Zięba,Cele…,op.cit.,s.37.Wartowtym
miejscuprzywołaćanalizęzaproponowanejprzezKaleviegoJaakkoHolstiegode-
finicjicelupolitykizagranicznejpaństwa,jakiejdokonałRyszardZięba.Badaczten
zauważył:ΠWdefinicjitejnapodkreśleniezasługujączteryelementy.Popierwsze
to,żecelestanowiąwyrazdążeńrządówpaństw,którezmierzajądoichzreali-
zowaniapoprzezoddziaływanienaśrodowiskomiędzynarodowe.Azatemmają
charakterświadomy,opartynaracjonalnymuzasadnieniu.[ł]Podrugie,celepo-
litykizagranicznejsąprojekcjąjakiegośindywidualnieokreślonegostanuspraw,
warunkówirzeczy,korzystnychdladanegopaństwa.Tenpożądanystanrzeczy
dotyczypaństwa-podmiotu,alewarunkowanyjestaktualnymiprzyszłymukła-
demstosunkówmiędzynarodowych.[ł]Potrzecie,ponieważcelesąformułowane
jakodyrektywydziałańpolitykizagranicznejpaństwa,więcjegoorganyrządowe
mają,zgodnieznimi,zmierzaćdospowodowaniaosiągnięciaowego«wyobrażo-
negoprzyszłegostanuspraw».Poczwarte,celepolitykizagranicznejsąadreso-
wanedośrodowiskamiędzynarodowego,gdyżzmierzają-poprzezwywieranie
wpływuprzezdanepaństwo-dowymuszeniabądźwywołaniaoczekiwanego
zachowaniasięinnychpodmiotów.Chodzitutajoto,abyowiadresaciżądańkon-
tynuowalilubzmieniliswojezachowanie,awięcabypowstaływarunkiumożli-
wiająceosiągnięciezakładanegoprzezpaństwocelujegopolitykizagranicznej”
.
Zob.ibidem,s.38.
41
