Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
narodowegoczyteżzbioruzasad,którepowinnyporządkowaćre-
lacjemiędzypaństwowe67.
Możnazauważyć,żeHolstiniebyłprecyzyjnywstosowaniuprzy-
jętejprzezsiebieterminologii.Kategoriecel,wartośćiinteresużywał
wswychrozważaniachwjednychprzypadkachzamiennie,winnych
zkoleiuważałjezaosobnepojęcia68.Dlaprzykładu,celepodstawowe
niejednokrotnienazywałpodstawowymiwartościamiiinteresami
(corevaluesandinterests).Ztreścijegowywoduwynikajednakże,iż
wspomnianewartościiinteresywyznaczającelepodstawowe,które
zkoleisilniedeterminujądecyzjeidziałaniapaństwanaareniemię-
dzynarodowej.Celepodstawoweformułowanesąwięcnabaziewar-
tościiinteresów,wzwiązkuztymwymienionychpojęćniemożna
uznawaćzatożsame.Wartojednakdodać,żeniejasnościtegotypu
spotkaćmożnawznacznejczęścijegoargumentacji69.
InnymmankamentemjestzastosowaneprzezHolstiegokryte-
riumczasowe.Autornieokreśliłdokładnie,jakiterminrealizacji
celupozwalaprzyporządkowaćgodogrupykrótko-,średnio-lub
długoterminowych.Wyróżnioneprzezniegoprzykładydążeńska-
tegoryzowanychwposzczególnychzbiorachwskazująnatomiast,że
przyjętypodziałwedługczasujestwgruncierzeczyumowny.Bio-
rącbowiempoduwagęzmiennośćśrodowiskamiędzynarodowego,
możnazauważyć,żewwieluprzypadkachrealizacjacelówoznaczo-
nychwjegorozważaniachjakokrótkoterminowe,zajęławięcejcza-
suniżspełnieniedążeńśrednio-lubdługoterminowych.Niestanowi
równieżtrudnościodnalezienieprzykładówosiągnięciacelówuni-
wersalnychwterminiekrótszymniżzamierzeńśredniegozasięgu.
ChoćpewneelementytypologiiHolstiegobudzićmogąwątpliwo-
ści,stałasięonakoncepcjąpowszechnieprzywoływanąwpracach
badaczyomawiającychzagadnieniecelówpolitykizagranicznejpań-
stwa.Byłaponadtotraktowanawwieluprzypadkachjakoinspiracja
dobudowaniawłasnychujęćteoretycznych.RozważaniaKaleviego
JaakkoHolstiego-takjakwprzypadkuArnoldaWolfersa-znalazły
sweodzwierciedleniezarównowzwiązanejzdyscyplinąliteraturze
67
K.J.Holsti,op.cit.,s.131-146.
68
Zob.R.Zięba,Cele…,op.cit.,s.45.
69
K.J.Holsti,op.cit.,s.131-146.
42
