Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Politykamiędzynarodami
45
zamkniętedlaracjonalnegotypubadaniaidziałania,dziękiktóremuwyrugowali-
śmyprzesądyznaszychrelacjiznaturą.WilliamGrahamSumnerująłtonastępu-
jąco:fiLiczbaprzesądówsięniezmieniła,jednakterazdotycząonepolityki,anie
religii”(Sumner1911:159).Doskonałymprzykłademowejułomnościsąrozliczne
błędyStanówZjednoczonych,polegającenanieumiejętnościrozpoznaniaoraz
zareagowanianapolicentrycznąnaturękomunizmu.Frontalnysprzeciwwobec
komunizmuskutkujeniezróżnicowanympoparciemdlarządówipaństw,które
deklarująirealizująpolitykęantykomunizmu.Ztakiegouproszczonegostanowi-
skawywodzisięamerykańskapolitykawAzjiiAmeryceŁacińskiej.Tłumaczyono
wojnęwWietnamieinasząniezdolnośćdoporozumiewaniasięzChinamikonty-
nentalnymiorazteorięipraktykęprzeciwdziałaniaruchomniepodległościowym,
wramachktórejrealizowanomasowezabójstwawWietnamie(programPhoenix)
orazrzeczywistebądźzamierzonezabójstwakonkretnychpolityków.Bardzowyraź-
nieprzejawypodobnegopodejściauwidoczniłysięostatniowAmeryceŚrodkowej.
Demonicznepodejściedopolitykizagranicznejumacniainnąpatologiczną
skłonność:odmowęuznaniaistnieniazagrożeńiskutecznegoradzeniasobieznimi.
Przenieśliśmynasząuwagęiniepokójnazwolennikówkomunizmu–jednostki
wkrajuizagranicą,ruchypolityczne,obcerządy–zamiastskupićsięnarzeczy-
wistymzagrożeniu:potędzepaństw,komunistycznychlubnie.WAmerycedomi-
nującymprzykłademtegopodejścia,ajednocześnienajbardziejdosadnymprzykła-
dembłędnejocenysytuacjibyłmaccartyzm:zastąpiłonrzeczywistezagrożenieze
stronyrosyjskiejpotęgiprzeważnieiluzorycznymzagrożeniemzestronykrajowej
działalnościwywrotowej.
Nakoniecelementemtakiegopodejściadopolitykijestwiara,żenieistnieją
problemyrzeczywiścienierozwiązywalne,jakkolwiekbeznadziejnemogąsięwyda-
wać,oilepodjętyzostaniewysiłekpodpartydobrymiintencjami,dobrymfinanso-
waniemorazkompetencjami.Winnymmiejscustarałemsięwyjaśnićintelektualne
ihistorycznekorzenietegoprzekonania(Morgenthau1946),tutajograniczęsiędo
wskazaniajegotrwałości,pomimoiżstoionowsprzecznościzfaktami,takimijak
wojnawietnamskaczyogólnyupadekamerykańskiejpotęgi.Stosowanierozwią-
zańekonomicznychdoproblemówpolitycznychimilitarnychjestwspieraneprzez
interesypotencjalnychbeneficjentówpomocygospodarczej,którzyprzedkładają
niewątpliwiezyskownetransferykorzyścipolitycznychnadżmudneiryzykowne
targidyplomatyczne.
Różnicapomiędzyrzeczywistąpolitykąmiędzynarodowąawyprowadzanązniej
racjonalnąteoriąjestjakróżnicamiędzyfotografiąanamalowanymportretem.
Fotografiaukazujewszystko,comożnadostrzecgołymokiem;obrazniepokazuje
wszystkiego,aleukazujelubprzynajmniejdążydoukazaniajedynejrzeczy,której
gołeokoniedostrzeże;istotyczłowieczeństwaportretowanejosoby.