Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
HansJ.Morgenthau
To,cojestprawdziwewodniesieniudoogólnegocharakterupolitykimiędzy-
narodowej,jestrównieżprawdziwewodniesieniudopaństwajakonajwyższego
punktuodniesieniawspółczesnejpolitykizagranicznej.Realistanaprawdęwierzy
wto,żeintereswyznaczaodwiecznestandardyocenydziałaniapolitycznegoikie-
rowanianim,jednakobecnyzwiązekmiędzyinteresemipaństwemnarodowymto
wytwórhistorii,awięcmożekiedyśzaniknąć.Żadenelementrealistycznegosta-
nowiskaniejestsprzecznyzzałożeniem,żedzisiejszypodziałświatapolitycznego
napaństwanarodowezostaniekiedyśzastąpionyprzezwiększebytyoodmien-
nymcharakterze,którebędąlepiejharmonizowaćzmożliwościamitechnicznymi
imoralnymiwymogamiwspółczesnegoświata.
Realiściróżniąsięodinnychszkółmyśleniawistotnejkwestiisposobutransfor-
macjiwspółczesnegoświata.Sąprzekonani,żezmianęmożnaosiągnąć,fachowo
manipulującowymiodwiecznymisiłami,którenadałykształtprzeszłościibędą
kształtowałyprzyszłość.Realiściupierająsię,żeniedasiędokonaćowejtransfor-
macji,konfrontującrządzącąsięwłasnymiprawamirzeczywistośćpolitycznązabs-
trakcyjnymideałem,któryodmawiauwzględnianiatychpraw.
4.Realizmpolitycznyjestświadomymoralnegoznaczeniadziałaniapolitycznego.
Jestrównieżświadomynieuniknionegonapięciapomiędzynakazamimoralnymi
awymogamiskutecznegodziałaniapolitycznego.Niezamierzatuszowaćizacierać
owegonapięcia,atymsamymprzesłaniaćistotykwestiimoralnychipolitycznych,
próbującprzedstawiaćbrutalnefaktypolitykijakobardziejzadowalającemoralnie
niżwrzeczywistości,zaśprawomoralnejakomniejwymagające.
Realizmutrzymuje,żeuniwersalnychzasadmoralnychwichabstrakcyjnych,
ponadczasowychsformułowaniachniemożnaodnosićdodziałańpaństw,muszą
onebowiemzostaćprzefiltrowaneprzezkonkretneokolicznościczasuimiejsca.
Jednostkamożepowiedziećwswoimimieniu:Fiatjustitia,pereatmundus(‘niech
siędziejesprawiedliwość,choćbyświatmiałzginąć’),alepaństwoniemaprawa
takpowiedziećwimieniutych,którychmawswejpieczy.Zarównojednostka,jak
ipaństwomusząoceniaćdziałaniepolitycznezapomocązasadmoralnych,takich
jakwolność.Jednostcewolnopoświęcićsiędlaobronytakichzasad,jednakżepań-
stwoniemożesobiepozwolićnato,bymoralnadezaprobatadlanaruszeniawol-
nościstanęłanadrodzeskutecznegodziałaniapolitycznego,którezkoleiinspiruje
moralnazasadaprzetrwanianarodowego.Moralnośćpolitycznajestnieodłączna
odrozwagi,czyliodrozważeniapolitycznychkonsekwencjinapozórmoralnych
działań.Realizmuważawięcrozwagę–rozważaniekonsekwencjialternatywnych
działańpolitycznych–zanajwyższącnotępolityczną.Abstrakcyjnaetykaocenia
zgodnośćdziałaniazprawemmoralnym;etykapolitycznaoceniadziałaniepojego
politycznychkonsekwencjach.Wiedziałyotymklasycznaiśredniowiecznafilozo-
fia,jakrównieżLincoln,którystwierdził:
