Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.TeoretyczneipraktycznepodstawybudowykulturystrategicznejwPolsce
aletakżeresztyświata.WażneprzesłanienatematzagrożeńdlaZachoduwyni-
23
kającychzrosnącychzbrojeńnuklearnychwZwiązkuRadzieckimzawartebyło
jużwmowiepożegnalnejprezydentaDwightaEisenhoweraz1961r.Myślenie
omożliwychzachowaniachekspansywnego,komunistycznegosupermocarstwa,
anastępniebadanieczynników,któremogłybydeterminowaćtakiezachowania,
stałysięimperatywemdlaamerykańskichbadaczy.Oniteż,aszerzejAnglosasi,
bylipionieramitychbadań,choćzaprotoplastówuznaćmożnazarównoHansa
Morgenthaua3-twórcęMachtpolitikwNiemczechprzedIIwojnąświatową,jak
itwórcękoncepcjigeopolityki(ijegokontynuatorów)RudolfaKjelléna,który
rozpocząłswojepracejeszczewczasieIwojnyświatowej.
Badanianadkulturąstrategicznąrozwijająsięwścisłymzwiązkuzrozwo-
jemstosunkówmiędzynarodowych4.Rzutująnaniezmianyzachodzącewśro-
dowiskubezpieczeństwamiędzynarodowego,wtymzwłaszczazmianyzagrożeń
dlabezpieczeństwa,instytucjonalizacjawspółpracypaństw,procesyintegracyjne
opartenawspólnociewartości,interesachgospodarczych,bliskościgeograficznej.
Uświadamianajestcorazbardziejobecnośćczynnikówcywilizacyjnych,religij-
nych,etniczno-kulturowychigeograficznych,którewypierajądawnądominację
ideologii.AlastairIainJohnstonnazywajepoziomemmakrośrodowiskowym
wodróżnieniuodpoziomuspołeczności,któryobejmujespołeczne,ekonomiczne
ipolitycznestrukturydanejspołeczności,orazpoziomumikrośrodowiskowego,
obejmującegoinstytucjewojskoweispecyfikęrelacjicywilno-wojskowych5.
Zaczynasiętakżeposzukiwanienowychpunktówodniesieniaumożliwiają-
cychinnowacyjneujęcieikonceptualizacjękulturystrategicznej.Mogątobyć
najnowszedoświadczeniawzakresiebezpieczeństwanarodowego,zmieniające
sięzagrożeniadlabezpieczeństwa,zmianywpolitycemiędzynarodowejipolityce
zagranicznejpaństw,atymsamymwpolitycebezpieczeństwa.Analitycywswych
rozważaniachdokonująocenysiływpływuposzczególnychczynników,struktur
imodeliorganizacyjnychiodpowiedniodotegoformułująnowekoncepcjeiop-
tymalnestrategie.Dlatychnaukowcówkulturastrategicznaukazujebądźdecydentów
zograniczonąliczbąopcji,bądździałajaksoczewka,którazmieniapostrzeganieiwłaściwy
wymiarróżnychopcji6.Corazczęściejwbadaniachnadkulturąstrategicznąuwzględnia
sięwpływczłonkostwapaństwwstrukturachwielostronnych,azwłaszczawsojuszach
polityczno-wojskowych.
Przedstawionymateriałdajeasumptdosformułowaniakilkuopiniiiwnio-
sków.Twardymrdzeniemkulturystrategicznejsądwiekwestie:percepcjazagro-
żeńbezpieczeństwanarodowego(terazteżmiędzynarodowego)iużycie(bardziej
używanie)siłymilitarnejwobecrealnejgroźbyzrealizowaniatychzagrożeń.Tak
pojęteużyciesiłyzakładajegoracjonalność,alekulturastrategicznamatodosie-
3KontynuującegonastępniepracewStanachZjednoczonychjużpodnazwąpowerpolicy.
4Omówieniebadańnadkulturąstrategicznązob.J.Czaja,Kulturoweczynnikibezpieczeństwa,
KrakowskieTowarzystwoEdukacyjne-AFM,Kraków2008.
5A.I.Johnston,ThinkingaboutStrategicCulture,s.33-64.
6Ibidem.
