Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
1.Światowetrendywewspółczesnychspołeczeństwach...
mającymcharakterfragmentaryczny.Oznaczato,żeniewszystkiegospodarkipodlegają
włączeniudogłównego,światowegoobieguwtymsamymczasieiwtakimsamymstop-
niu.Współcześniezapotęgigospodarczeuważasiębowiemgospodarkipaństwtriady,tj.
AmerykiPółnocnej,EuropyiAzji.Potrzecie,BIZ–związanebezpośredniozumiędzyna-
rodowianiemdziałalnościgospodarczejprzedsiębiorstw–chociażstanowiąjedyniejedną
zwieluskładowychglobalizacjigospodarki,tosąskładowąodużejwadze.Zjednejstrony
mogąsięprzyczyniaćdoutrzymywaniaznacznychnierównościekonomicznychirozwojo-
wychnaświecieorazdozmniejszaniasuwerennościposzczególnychpaństw,alezdrugiej
stronystająsięnośnikiemrozwojugospodarczegoitechnologicznego,aprzytymtworzą
wielemiejscpracy7.Wszystkotostanowiistotnykontekstdziałańidecyzjipodejmowa-
nychwzakresiezarządzaniazasobamiludzkimiwkorporacjachtransnarodowych,które
powstająprzecieżnietylkowwynikuróżnegorodzajuBIZ,aleteżnaskrzyżowaniuróż-
norodnychzjawiskitrendówglobalizacyjnych.
1.2.Ogólnacharakterystykakorporacjitransnarodowej
Jednymzkluczowychpojęćwniniejszejpracyjestkorporacjatransnarodowa(KTN),
utożsamianazprzedsiębiorstwemmiędzynarodowym.Wliteraturzefachowejpodmioty
prowadzącedziałalnośćgospodarcząnarynkachmiędzynarodowychpodlegająróżnego
rodzajuklasyfikacjom,awkonsekwencji–zewzględunaprzyjętekryteriawyróżniają-
ce–nadajesięimodpowiednienazwy,np.międzynarodowe,transnarodowe,globalne,
multilokalne,wielonarodowe8,jakiwieleinnych.Ponieważcelempodejmowanychtu-
tajrozważańniejestklasyfikowanietakichpodmiotów,zatemdlauproszczeniaprzyjęty
zostajeogólnytermin,najczęściejstosowanyteżwliteraturzeprzedmiotuwkontekście
globalizacjiiinternacjonalizacjiprzedsiębiorstw,tj.korporacjatransnarodowa.Przezto
pojęcierozumianybędziepodmiotgospodarczy,któregoposzczególneczęściskładowe
(elementystrukturyorganizacyjnej)zlokalizowanesąwwięcejniżjednympaństwie.Ze
względówstylistycznychterminy,którebędąstosowanezamiennie,toprzedewszystkim
przedsiębiorstwolubkorporacjamiędzynarodowa,rzadziejnatomiastorganizacjaczy
firmamiędzynarodowa.
Scharakteryzowaniekorporacjitransnarodowych,nawetprzyzachowaniudużegopo-
ziomuogólności,niejestzadaniemłatwym.Należysiętutajzgodzićztymiautorami,któ-
rzypodkreślają,iżproblemdziałalnościfirmmiędzynarodowychjestinterdyscyplinarny,
dotyczyzarównozagadnieńekonomicznych,jakipolitycznych,prawnychorazsocjolo-
7
Możnaoczywiściewymienićznaczniewięcej–zarównopozytywnych,jakinegatywnych–ocenproce-
suglobalizacji,aleniestanowitogłównegoprzedmiotudyskusji.
8Por.[Rugman1988,s.3;Nowakowski1995a,s.12;WorldInvestmentReport…2008,s.249;Rymarczyk
2004,s.30;Jarczewska-Romaniuk2004,s.2;Nojszewska2002,s.15;Bartlett,Ghoshal2004,s.1-13].
