Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MaciejMróz
zagranicznamarównieżwymiargeograczny6.Takwięcpolitykaza-
granicznawregionieEuropyŚrodkowejiWschodniejrozgrywasię
wkonkretnychrealiachgeopolitycznychigeostrategicznych,pomiędzy
zamkniętymkontynentalnieHeartlandem,aotwartym,górującym
ekonomicznieipolitycznieRimlandem,naktórymsąpołożonesłab-
sze,zacofanegospodarczoizapóźnionecywilizacyjniekrajebuforowe,
upchniętewuskokugeopolitycznympomiędzyrywalizującymizesobą
potężnymisiłami7.WśródpaństwbuforowychpołożonychnaNizinie
Środkowoeuropejskiejnajsilniejszesąprzeżywającadoniedawnacud
gospodarczyiwielkiskokcywilizacyjnyPolska,atakżeLitwa,Łotwa,
EstoniaiBiałoruśorazbędącaod2014rokuwstaniepermanentnej
wojny-Ukraina.Targanaodkońcalutego2022rokukrwawymkon-
iktemzFederacjąRosyjską,Ukrainatobezpośredniedrzwidoserca
MackinderowskiegoHeartlandu.ZpunktuwidzeniaRzeczypospoli-
tejPolskiejzasadniczeznaczeniemająstabilnośćibezpieczeństwo
wDstreezgniotu”,którąjestcałypomostbałtycko-czarnomorski,
rozciągającysiępomiędzyOdrąaDniepremiMorzemBałtyckim
aMorzemCzarnym.Sensulargowyznaczaonhistorycznyiobecny
rozległyobszarżywotnychinteresów,jakrównieżpolebezpieczeństwa
państwapolskiego.
Odtrzydziestuzgórąlatistotnymkomponentempolskiejpolityki
zagranicznejibezpieczeństwa,którewprzypadkuRPmożnauznaćza
tożsame,jesttzw.politykawschodnia,wymuszającanaczynnikach
decyzyjnychwWarszawie-zwłaszczawrealiachwojnywUkrainie-
koniecznośćszybkiejsynchronizacjidziałańizmianypriorytetów.
Chociażgłównympolemzainteresowaniapolitykiwschodniejnaszego
krajuwujęciuklasycznymbyłyUkraina,LitwaiBiałoruś,awnieco
szerszym-takżeokręgkrólewiecki,Mołdawia,ZakaukazieiAzja
Środkowa,todynamiczniezmieniającasięsytuacjamiędzynarodowa
wysunęłanaplanpierwszywłaśnieUkrainęiBiałoruś.Wsferze
zainteresowaniapolskiejpolitykiwschodniejjakoobszarodrębny
odzawszeznajdowałasięFederacjaRosyjska
8
.Jejznaczeniewpolityce
6J.J.Mearsheimer,Tragizmpolitykimocarstw,op.cit.,s.42.
7H.J.Mackinder,TheGeographicalPivotofHistory,DTheGeographicalJournal”
1904,t.170,nr4,s.298-321;idem,DemocraticIdealsandReality.AStudyinthePolitics
ofReconstruction,ConstableandCo.,Ltd.,London1919,s.298-321.
8Zob.J.Malicki,Politykawschodniapolskiplandziałania,[w:]Polskapolityka
wschodnia.Materiałyzkonferencjizorganizowanejwdniach28–29października2005r.