Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jąwśrodowiskumiędzynarodowym,sąonepodatnenakulturowe,ideo-
logiczneietyczneróżnicepomiędzystronami.Następniewprzypadku
funkcjonowaniakoalicjiinterwentówwywodzącychsięzróżnychgrup
kulturowychzałożenieoczekiwanejracjonalnościwydajesięjeszcze
mniejmożliwedoosiągnięcia.Problemtenbyłwidocznypodczaswymu-
szaniadotychczasowychstrefzakazulotów,ponieważwewszystkich
przypadkachrządyreżimowezachowywałysięracjonalniejaknakogoś,
ktopróbujepozostaćuwładzy,leczirracjonalniewkontekścieodpowie-
dzialnościzaopiekęiochronęswoichobywateli.
Tworzenieiegzekwowaniestrefzakazulotówwinterwencjihuma-
nitarnejniejestzjawiskiemszerokoopisywanymwliteraturzeprzedmiotu.
Autorniespotkałsięzkompleksowymiopracowaniaminaukowymi,trak-
tującymiotymproblemie.Oilesamozjawiskointerwencjihumanitarnej
jestwidocznewliteraturzenaukowej,otyleskojarzeniazproblematyką
wymuszaniastrefzakazulotówsąnieobecnezarównowkrajowych,jak
iobcojęzycznychopracowaniachnaukowych.Chcącodnieśćsiędote-
matuopracowanianależyposzukiwaćwiedzywdwóchobszarachpro-
blemowychfunkcjonującychsamodzielnie:interwencjihumanitarnejoraz
tworzeniaiwymuszaniastrefzakazulotów.
Najobszerniejszawydajesięliteratura,odnoszącasiędointerwen-
cjihumanitarnej,pomimofaktu,żezjawiskotojestrelatywnienowe
wstosunkachmiędzynarodowych.Wciąguostatnichkilkunastulatpo-
wstałowieleopracowańzwiązanychzproblematykąwymuszaniaprze-
strzeganiaprawczłowiekawkontekścieużyciasiłyzbrojnej.Wwiększo-
ściprzypadkówtoczysiędyskusjanatematzasadnościiefektywności
użyciasiłyzbrojnejwformieinterwencjihumanitarnej.Wtymkontekście
będątozregułypozycjezwiązanezprawemmiędzynarodowymoraz
raportyorganizacjimiędzynarodowych,odnoszącesiędotejproblematy-
ki.JaksłuszniewskazujeA.Domagała,naświecieobszartenjestzdo-
minowanygłównieprzezbadaczybrytyjskich,amerykańskichorazzpań-
stwskandynawskich(m.in.AgeEknes,AdamRoberts,LarryMinear,
OliverRamsbotham,AdamRoberts,WillVerwey,NicholasWheeler,Tom
Woodhouse,ThomasWeiss).Zkoleiwkrajuproblematykataniejest
wyraźniewidocznawliteraturzenaukowej.Zajmujesięniąkilkuautorów
(DominikRudkowski,JerzyZajadło,ArkadiuszDomagała).
Znaczniebardziejograniczonyjestdostępdoliteraturytraktującej
osamychstrefachzakazulotów.Sątozregułypojedynczeartykuły,któ-
reopisująużycielotnictwawoperacjachwymuszaniazakazulotówlub
skupiająsięnaprawnychaspektachichtworzeniaiwymuszania.Za
uznanychwtejdziedziniebadaczynależyuznać:AlexandraBenarda,
SamuelaPorteraczyKarlaMuellera.Wpolskiejliteraturzezjawiskoeg-
zekwowaniastrefzakazulotówjestpomijane.
Prezentowanapublikacjaobejmujezagadnieniateoriiipraktyki
tworzeniaiwymuszaniastrefzakazulotówwewsparciuinterwencjihu-
manitarnej.Napodstawiedotychczasowychdoświadczeńzużycialotnic-
twawdziałaniachinterwencjonizmuhumanitarnegomożnazałożyć,że
11
