Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
podłożepolityczne,gospodarcze,humanitarneiinne.Analizujączjawisko
interwencjiiposzczególnejejdefinicje,możnazaobserwowaćpewną
prawidłowość–jejzakazwynikazzasadysuwerenności,niepodległości,
równościwszystkichpaństwisamostanowienianarodów7.
Zasadniczowprawiemiędzynarodowymdominujepoglądodno-
szącysiędozakazuużyciasiłyzbrojnejwstosunkachmiędzynarodo-
wych.Zgodniezartykułem2pkt4KartyNarodówZjednoczonych(KNZ)
wszyscyczłonkowiepowstrzymająsięwswychstosunkachmiędzynaro-
dowychodstosowaniagroźbylubużyciasiłyprzeciwkocałościterytorial-
nejlubniepodległościpolitycznejktóregokolwiekpaństwa,lubwszelkiego
innegosposobu,niezgodnegozzasadamiNarodówZjednoczonych8.
Innymisłowy,powyższyartykułzakazujegroźbylubużyciasiłyzbrojnej:
przeciwkocałościterytorialnejinnegopaństwa(np.okupacji)lubniepod-
ległościpolitycznejinnegopaństwa(np.interwencjiwceluzmianyrządu),
czyteżwinnysposób,niezgodnyzzasadamiNarodówZjednoczonych.
Oznaczato,żezakazanejestnietylko„uciekaniesiędowojny”,aletakże
użyciesiłyzbrojnej,którewdanymprzypadkuniemożebyćzakwalifiko-
wanejako„prowadzeniedziałańwojennych”(np.incydentalneostrzelanie
posterunkówgranicznychsąsiedniegopaństwa).Dyskusyjnajestkwestia
czyobejmujetorównieżsiłęekonomiczną–środkiekonomiczne,takie
jakbojkotlubembargo.Coważne,ochronieprzedgroźbąlubużyciem
siłypodlegająwszystkiepaństwa,niezależnieodtego,czysąstronami
KartyONZ.Ponadto,zakazdotyczystosunkówmiędzypaństwami.Arty-
kuł2pkt4niezakazujezatem,codozasady,prowadzeniaprzezrząd
danegopaństwadziałańzbrojnychprzeciwkodziałającymnajegoteryto-
riumugrupowaniomrebelianckim.
Interwencjamilitarnamożewyrażaćsięprośbąokupowanialub
okupowaniemczęścilubcałościterytoriumobcegokrajucelemzawarcia
układówkorzystnychdlastronyokupującej.Przyczymnależyjąodróżnić
odwojny,gdyżprowadzonajestwczasiepokojuiwzasadzienieatakuje
wszystkichdóbrprawnychnieprzyjaciela.Takiedziałaniemacharakter
legalnylubnielegalny,wzależnościodwypełnianianormprawamiędzy-
narodowegozawartychwKarcieNarodówZjednoczonych.Interwencja
mającanaceluzmianęstatusquowporządkumiędzynarodowymjest
nielegalna.Natomiastdziałaniewceluprzywróceniastatusquoantejest
legalne,jeżeliodbywasięnaprośbępaństwanapadniętegoijestpoparte
rezolucjąRadyBezpieczeństwaONZ(RBONZ),naprzykładIrak-Kuwejt
w1991rokulubnielegalne,jeżeliniejestpoparterezolucjąRadyBezpie-
czeństwa,naprzykładKosowow1999roku,albojestzniąniezgodne9.
Wokreślonejsytuacjimożliwejestteżinnerozumienieinterwencjimilitar-
7Vide:KartaNarodówZjednoczonych[online],BibliotekaSejmowa,[przeglądany
25sierpnia2013],art.2,pkt1i2,dostępnyw:
http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/onz/1945.html.
8Ibidem,art.2pkt4.
9W.Pokruszyński,Teoretyczneaspektybezpieczeństwa,WydawnictwoWSGE,
Józefów2010,s.139.
16
