Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rekonceptualizacjazastanejmądrości
XXXV
absolutnegoiniezależnegoodwersjiświatapunktuodniesienia
doocenytego,którazwersjijestwłaściwa.Wielośćwersji
świataniejeststanemprzejściowym,który–dziękipostępowi
ludzkiejwiedzy–zostałbykiedyśwyeliminowany.Niektóre
wersjeświata,któresąakceptowalnedziś,mogąsięokazać
niezgodnezpewnymiprzyszłymiodkryciami,którezkolei
samestanąsiępodstawądlautworzeniawielunowychwersji
świata.Niezależniewięcodtego,jakzaostrzysiękryteria
akceptacji,jeślispełnijechoćjednawersjaświata,to
zpewnościątakżewieleinnych.
PluralizmGoodmanawodniesieniudoakceptowalnych
wersjiświatawynikawtymprzypadkuzistnieniawielu
wzajemnienieredukowalnychschematówkonceptualnych.
Aponieważzakwestionowanazostaładychotomiasche-
mat/treść,niemaniezależnegoodschematusposobuodróż-
nieniatego,cokonceptualne,odtego,cofaktualne.Wrezul-
taciewięcniemapodstaw,bytwierdzić,żeróżnewersje
świata,zawierającezróżnicowanekryteriaindywiduacjiikla-
syfikacjiprzedmiotów,sąodmiennymikategoryzacjamitego
samegoświataczytychsamychfaktów:
Niemożemyznaleźćżadnejcechyświataniezależnejodwszystkich
wersji.Cokolwiekprawdziwegomożnapowiedziećodanymświecie,
zależyodsamegopowiedzenia–niewtymsensie,żecokolwiek
powiemy,jestprawdą,leczżecokolwiekpowiemyprawdziwego[...]
pozostajewzględneizależneodjęzykalubinnegosystemusymbolicz-
nego,któregoużywamy(Goodman1984,s.41;tłum.P.K.).
PluralizmGoodmanamatakżeistotneograniczenia.Wersja
świata,bybyćakceptowalną,musijespełniać.Wrezultacie
istniejątwierdzenia,którenienależądożadnejakceptowalnej
wersjiświata.Wśródkryteriów,jakiemusispełnićwersja
świata,są:niesprzeczność,spójność,celowość,zgodność
zdotychczasowąpraktykąiprzekonaniami.Twierdzenia