Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wsęp
łypreciwnik,wgłośnymesejuS/Zz1970r.pisze8:nPowiadają,żeniektó-
rybuddyścidziękiasceziemogąujrećcałykrajobrazwjednymziarnku
bobu.Towłaśniezamieraliucynićpierwsibadaceopowiadania:ujreć
wszy¶kieopowiadaniaświata(abyłoije¶ichniemało)wjednejitejsa-
mej¶rukture;najpierw-myśleli-zkażdegoopowiadaniawydobędziemy
jegomodel,późniejztychmodeliutworymywielką¶rukturęnarracyjną,
którąna¶ępnierazjeszce(dlasrawdzenia)nałożymynapierwszelepsze
opowiadanie:zadanietyleżwycerpujące(»Niemaróżybezkolców«-gło-
siprysłowie),coo¶atecnieniepotrebne,gdyżtek¶tracipreztoswą
odmienność.Odmiennośćtanieje¶ocywiściejakąśjakościąpełną,nie-
redukowalną(jaktozakładamitycnawizjatwórcościliterackiej),nieje¶
onatym,cowyznacaindywidualnośćkażdegotek¶u,tym,cogonazywa,
podpisuje,poświadca,wieńcy;wręcpreciwnie,je¶toodmienność,która
niemakresu,awyrażasięwnieskońconościtek¶ów,języków,sy¶emów,
odmienność,którapowracazkażdymkolejnymtek¶em.Trebazatemwy-
bierać:albowprawićwszy¶kietek¶ywruchwahadłowy,zrównaćjepod
okiemobojętnejnauki,zmusićjedoponownego,indukcyjnegopołącenia
sięzKopią,byjezniejna¶ępniewywieść;alboteżwrócićdotek¶u,ba-
cącnietylenajegoodrębność,conatworącągogrę,zapewnićmusój-
ność-zanimjeszcezacniemyonimmówić-wramachnieskońconego
paradygmaturóżnicy,podporądkowaćgoodrazupewnejfundamentalnej
typologii,pewnemuwarościowaniu”
.
Intencjąniniejszejpracy,wktórejzawierasięjejteza,nieje¶powiela-
nieutopijnychideirukturali¶ów,lectwierdzenie,żekażdedziełoposiada
swoiście¶rukturalnąbudowę,naktórąskładająsięchronioneiniechronione
prawemskładniki.Narędziemtezy,potwierdzającymjąwpraktyce,¶ałosię
opracowaniemodeluklasyfkacjiiwyodrębnianiatychelementówzgodnie
zdoktrynąpolskiegoprawaautorskiego.Trudnośćwpodjętychbadaniach
polegananiezwykleskromnejliteraturepredmiotuwtejsfere.Wynikato
zfaktu,żeoperujemypojęciemutworu-zgodniezdoktrynąprawnoautorską
-wsensieab¶rakcyjnym:rozumianymjakoniematerialnedobroprawne,
egzy¶ująceniezależnieodpredmiotumaterialnego,cylinośnika,naktó-
rymzo¶ałoutrwalone(corpusmechanicum)9.Takaanalizawymagawięcnie
tylkobadańprawnicych,aleiliterackichorazflozofcnych.
PoglądniemieckiegoprawnikaJosephaKohlera(1849-1919)10oi¶nieniu
trechzasadnicychwarstwwutworzebyćmożezostałzainspirowany
8
R.Barhes,S/Z,Warszawa1999,s.37
.
9
Ar.1u¶.1,Usawazdnia4lutego1994r.oprawieautorskimiprawachpokrewnych(tek¶jedn.,Dz.U.z2006r.,
nr90,poz.631zpóźn.zm.).
10
J.Kohler,DasliterarischeundarisischeKunswerkUndseinAutorschutz,Mannheim1892,s.37in.
10