Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Isotautworuwbadaniachfilozoficnych
nawiązującdomodernizmuprełomuXIXiXXw.Zcasemprekształciłsię
wodrębnąkoncepcję,głoszącąde¶rukcjęidekompozycjęepokinowoce-
snościeuropejskiej,kształującejsięodcasówoświeceniaizakorenionej
wtradycjijudeochreścijańskiej19.
Pojęciapo¶rukturalizmuidekon¶ruktywizmułącyosobafrancuskie-
goflozofaJacques’aDerridy(1930-2004).Uważałon,żecałaflozofa,od
PlatonadoHegla,niezdawałasobiesrawy,jakieznaceniedlamyślima
pismo.Filozofabowiem,azaniąjęzykoznaw¶wo,wpiśmiewidziałyje-
dyniesy¶emneutralnychznakówsłużącychutrwalaniusłowamówione-
golubpomyślanego.Tymcasempismo,atakżesamfaktpisania,mazda-
niemDerridydecydującywpływnacałośćkultury,zpolitykąiformami
srawowaniawładzywłącnie20.Dlategonależyprezwyciężyćkultsłowa
izaniedbaniepismawflozofiinauce,coje¶pod¶awowymzadaniem
proponowanejprezniegongramatologii”21.
Dekon¶ruktywiścinietylkoujawnialiniewypowiedzianezałożeniatzw.
myśleniaracjonalnego,aleiuświadamialilogocentryzm,idącywparezf-
lozofowaniem,cylizałożeniazwiązanezużyciemsłów.Głosili,żesensira-
cjonalnośćtkwiąwtekścieiwświecieniezależnieodludzkichusiłowańwy-
rażeniaichwsłowach.JacquesDerridaiPauldeManpoddalidekon¶rukcji
różnetek¶yflozofcneiliterackie,odsłaniającrozmaiterodzajeiwar¶wy
pryjętychprezniezałożeń.Stwierdzili,żetek¶,sisanylubwypowiedzia-
ny,je¶jedynieznakiemnapapierelubdźwiękiemwuchu.Jegoautornie
je¶ważny.Tek¶samuzyskujeznaceniewumyślecytelnikalubsłuchaca
będącegocłonkiemwsólnotyinterpretacyjnej,któraracejtworysens,niż
goodtwara.Dlategoniedorecneje¶mówienieonobiektywnymsensie”
cyszukaniejakiegośnobiektywnegoznacenia”,któremiałnamyślijakiś
nobiektywnyautor”
.Należynatomia¶dokonaćdekon¶rukcjitek¶u22,by
ujawnićzałożeniajegocytelnikacysłuchaca23.
19
Wedługtejwersjipo¶modernizmu,najbardziejwpływowej,na¶ąpiłkrescałościowychwizjikultury,hi¶orii,sensu
cłowieceń¶waiświata,arozpocęłosiępanowaniewielościcentrówkulturowych,parykularnychwizjiidyskursów
ocharakteregierjęzykowych.Miejscejednościświatazajęławizjachaosu,entropii,indywidualizacjiipluralizacji,total-
nejde¶rukcjiracjonalnegoporądku(kanonu)nowocesnościeuropejskiejorazuprawomocnieniawszelkichformwyra-
zuary¶ycnego,intelektualnego,naukowegoiflozofcnego.Por.G.Durozoi,A.Roussel,Filozofia.Słownikś,s.213.
20
J.Derrida,Pismofilozofiiś
21
G.Durozoi,A.Roussel,Filozofia.Słownikś,s.58-59.
22
Dekon¶ruktywizmmiałdotądniewielkiwpływnaflozofę,silniejednakoddziałałnakrytykęibadanialite-
rackie.Podważyłdawnypogląd,żei¶niejąu¶alonetek¶yzu¶alonymiznaceniamiipresłaniami.Zakwe¶iono-
wałnobiektywne”sosobyinterpretacjitek¶ów,cylipytanie,którymwszkoledręcylinasnaucycieleliteratury:
nCoautormiałnamyśli?”
.Danytek¶-wflozofiPlatonacyWittgen¶eina,wliteratureDantegocyNorwida
-niemiałbyćjużrozważanywkontekściejegoobiektywnejwarościcyprawdziwości,alewkontekścietego,co
pred¶awiasobądladzisiejszegocłowieka.
23
R.H.Popkin,A.Stroll,Filozofia…,s.521-524.
36