Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
AnnaSitkowa
satyry:Senmajowy(1586),Sjemniewieści(1586)iRozmowanowychpro-
rokówdwubaranówojednejgłowie(1587).Kartytytułowetychdzieł
jednoznacznieinformowały,czytelnicyotrzymujądorąkpracenprzez
MarcinaBielskiego”napisaneniteraznowoprzezJoachimaBielskiego,
synajego”wydane
42
.Umieszczenieprzezsynasformułowanianteraznowo
wydany”świadczyłobyotym,Joachimnienanowo,lecznświeżo”,
czyliporazpierwszy
43
wydałtrzyutworyojca,choćnależypodkreślić,
badaczyoddawnazastanawiałbrakwnichkrytycznychakcentówwobec
Kościołakatolickiego
44
.SprawęwyjaśniłoodkrycieprzezKamilęKłodziń-
skąwzbiorachBibliotekiKórnickiejwkwietniu1956rokuwśróddefek-
tówstarychdrukówsatyr,wydanychprzezMarcinaalbopodkoniec1566
albonapoczątku1567roku
45
.Przypomnijmy,popierwsze,okazałosię,
żeedycjeprzygotowaneprzezsynaniebyłypierwodrukami,leczwzno-
wieniamidziełojcaiżentaknaprawdę”określenienteraznowowydane”
stanowiłowujęciuJoachimainformacjęodokonaniureedycji
46
.Podrugie,
wpierwodrukusatyrystanowiłytypograficznącałość
47
,podczasgdysyn
wydałjejakoosobnedzieła.Potrzeciezaśbadaczkaudowodniła,ntekst
kórnickiwspółwydanych”utworówwlatachsześćdziesiątychXVIwieku
nróżnisiętakbardzopodwzględemtreściiformyodwydaniaJoachima,
żetoostatniewodniesieniudopewnychczęściutworumożnabynazwać
raczejwolnąprzeróbkąniżwznowieniemedycjiwcześniejszej”
48
.
Zdefektowanyegzemplarzedycjiautorskiejpozwoliłustalić,żeJoachim
usunąłaluzjedowydarzeńhistorycznych,politycznychigospodarczych
(zwłaszczazlat156311566),bądźjezaktualizował
49
.Analizadokonana
przezKłodzińskąujawniłatakże:
42
Por.zapistytulaturywedycji:M.Bielski:Satyry.I.Senmajowy.II.Rozmowabara-
nów.III.Sejmniewieści.Wyd.W.Wisłocki.Kraków1889.
43
J.Mayer:[przypis12].W:Jantaszekzwojnymoskiewskiej(1661).Nieznanyutwór
literaturystaropolskiej.ZunikatuBibliotekiŚląskiejwKatowicachwydał,posłowiem
iprzypisamiopatrzyłJ.Mayer.UwagiojęzykuutworuopracowałaA.Kowalska.Kato-
wice1972,s.35.Por.też:T.Witczak:StudianadtwórczościąMikołajaReja.Wrocław
1975,s.78179:nZbadaniefunkcjiprzysłówkanowowtytułachstaropolskichXVI1XVIIw.
dowodzi,żeużywanogoprzypierwodrukachwzględnie1leczowielerzadziej1przy
wznowieniachpoddanychzasadniczymprzeróbkom”.
44
Por.np.I.Chrzanowski:MarcinBielski.Studiumhistorycznoliterackieł,s.2321
233;Idem:Bielski(pierwotnenazwisko:Wolski)Marcinł,s.64165.
45
Por.K.Kłodzińska:Nieznanewydanie„Satyr”MarcinaBielskiegowBibliotece
Kórnickiej.W:Zzagadnieńteoriiipraktykibibliotekarskiej.Studiapoświęconepamięci
JózefaGrycza.Wrocław1961,s.389.
46
47
48
Ibidem,s.386.
Ibidem,s.394
Ibidem,s.406.
49
Por.ibidem,s.388;J.Starnawski:MarcinBielskił,s.62170.