Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Antropologwobecodmiennościkulturowejiprzyrodniczejś
33
doświadczeniapracywterenieantropologówietnografów.PrzypadekMarii
AntoninyCzaplickiejdowodzi,żelosybadaczastanowiąkanwęantropologicz-
nejopowieści,atakżepretekstdorefleksjinatematpozycjiantropologajako
podmiotuznajdującegosięwzłożonejrelacjiwobecinności/obcościzarówno
kulturowej,jakiprzyrodniczej.Wkontekściecorazbardziejrozbudowanych
studiówdotyczącychekologiikulturowej1wartopowrócićdopoczątkówtej
subdyscypliny,wywodzącejsięwłaśniezdoświadczeniapracywterenie.
Czaplickajakobadaczka
WostatnichlatachbiografiaMariiCzaplickiejzaczynabyćpowszechnie
znana,wykraczającpozawąskiegronopolskichantropologów2.Zapewnedlatego,
żelosybadaczkinietylkosąświadectwemwyjątkowejinteligencjiiwytrwałości
wdążeniudorealizacjiplanów,lecztakżedobrzeilustrujązjawiskaszczególnie
frapującewspółczesnychuczonych.BiografiaintelektualnaCzaplickiejstanowi
przykładnieustannegomierzeniasięzobcością,któradeterminujedalszelosy.
ZewzględunaograniczeniaobjętościoweartykułurysbiograficznyCzaplickiej
jestwybiórczy,ajegoprezentacjamanaceluwyłączniestworzenieogólnego
kontekstudlaanalizyksiążkiMójroknaSyberii.
MariaAntoninaCzaplickaurodziłasięw1884rokuwzubożałejrodzi-
nieszlacheckiej3.Zdobyławykształcenie,będącsłuchaczkąWyższychKursów
1
D.Bates:HumanAdaptiveStrategies.Ecology,Culture,Politics.Boston2001;D.Bates,
S.Lees:CaseStudiesinHumanEcology.SpringerScience&BusinessMedia1996;Environmental
Anthropology:AHistoricalReader.Red.M.Dove,C.Carpenter.Blackwell2007;Environmental
Anthropology.FutureDirections.Red.H.Kopnina,E.Horemans-Uimeto.Routledge2013;The
EnvironmentinAnthropology.2ndEdition.Red.N.Haenn,A.Harnish,R.Wilk.NewYork
UniversityPress2016;P
.Towsend:EnvironmentalAnthropology.FromPigstoPolitics.Prospect
Heights,IL2000.
2
SzczególnezasługiwpromowaniuspuściznyMariiCzaplickiejmaprof.GrażynaKubica-
-HellerzWydziałuSocjologiiUniwersytetuJagiellońskiego.Niniejszyartykułopierasięwznacz-
nymstopniunaustaleniachprof.Kubicyistanowipróbęnaświetleniajeszczejednegokontekstu
fascynującejbiografiiCzaplickiej.Zob.:G.Kubica:AGoodLady,AndrogynousAngel,andIntrepid
Woman.MariaCzaplickainFeministProfile.W:IdentityandNetworks.FashioningGenderand
EthnicityAcrossCultures.Red.D.F
.Bryceson,J.Okely,J.Webber.NewYork-Oxford2007,
s.146-163;Eadem:MariaCzaplicka:płeć,szamanizm,rasa.Biografiaantropologiczna.Kraków
2015;Eadem:SiostryMalinowskiego,czylikobietynowoczesnenapoczątkuXXwieku.Kraków2006.
OCzaplickiejwostatnichlatachpisalirównież:J.Urry,D.Collins:MariaAntoninaCzaplicka.
ŻycieipracawWielkiejBrytaniiinaSyberii.nLud”1998,t.82,s.61-74;S.Skowron-Markowska:
ZOksfordunaSyberię.DziedzictwonaukoweMariiAntoninyCzaplickiej.Kraków2012.
3
InformacjebiograficzneoCzaplickiejzostałyzaczerpniętezopracowańwskazanychwprzy-
pisiedrugim.
