Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obilansachkooperacjiwstosunkachpolitycznych
Bilanswalkiiwojny
39
Przyjrzyjmysięzkoleikosztomiskutkomwalkiorazwojny,podtrzymując
stanowisko,żenależyjerozróżniać,gdyżstanowiąinnejakościzewzględu
nainnyzakresiodwracalnośćlubnieodwracalnośćwzajemnegooddziaływa-
niadestrukcyjnego.MirosławSułekprzypisujeimcechęgryosumieujemnej.
Walka(jakograosumieujemnej)oznacza,żewszystkiestronybiorącewniej
udziałponosząstraty23.
Stwierdzenietojestskrótemmyślowym(zawierającympewneniedopo-
wiedzenie),którynadmierniemożenamzasugerowaćuproszczenieoceny.Ito
nietylkozpowoduwspomnianejjużróżnicymiędzywalkąawojną(odwra-
calnośćlubnieodwracalnośćstrat,zagrożenielubbrakzagrożeniadlaegzy-
stencjiantagonisty).
Wistocie,wtokuwalki,azwłaszczawojny,zewzględunanieuchronność
wzajemniezadawanychciosów,żadenzuczestnikówniemożepozostaćbez
szkód.Jednakżewbrewpozoromtokwalifikacjajakościowa(żepodtym
względemniktniejestwyjątkiem,żeniesposóbturozdzielićkorzyścipojed-
nejistratpodrugiejstronie),anieprecyzyjnieilościowa.Tymbardziejżepo-
zostającprzydotychczasowymkryteriumzapożyczonymzteoriigier,mu-
sielibyśmyuznać,żezawszedziałaniejednegopodmiotupowodującestraty
ujegoprzeciwnikalubwroganieprzynosimukorzyści,leczjedyniepotęgu-
jejegowłasnestraty.Botylkowtedysumaszkód,zniszczeńrosłabywspólnie
dlawszystkich;każdakolejnastratazadanakomukolwiekprzezkogokolwiek
przynosiłabystratęwszystkim,wtymsamemusprawcy.
Otóżniezupełnie.Jedyniewkilkuszczególnychsytuacjachstratywszyst-
kichstronmoglibyśmyzsumowaćiuznać,żewtakimrazieniktniejestzwy-
cięzcą.Popierwsze,wtakiejpróbiesił,którejzzałożenianiktniemoże
wygrać(np.wtakiej,jakąbyłabywojnajądrowa,skazującawszystkichna
zagładę,awkażdymrazienazgubnesamookaleczenie).Podrugie,wtakim
zmaganiu,wktórymciosyjednejidrugiejstronysąporównywalneiekwi-
walentne(sąuderzeniemwanalogicznedobraiwartościiojednakowejsile,
jednakowymstopniuszkodliwościidestrukcji)-coprzecieżniejestregułą,
możenawetzjawiskiemrzadszymniżnierównośćsiłlubniejednakowado-
tkliwośćataków.
Przytoczonaformułasłusznienatomiastzwracanasząuwagęnafakt,że
wojna(aczasemnawettylkowalka)macharakternietylkodestrukcyjny,ale
wdużejmierzerównieżautodestrukcyjny.Podmiotinicjującylubpodchwytu-
jącywojnę(np.wobronieprzednapaściąlubwrachubienaprzyłączeniesię
donucztyzdobywców”)podejmujeryzykoklęski,anawetzagładywrezulta-
cieodwetu;alepozatymzagrożeniempotencjalnymwceluskutecznegougo-
dzenianieprzyjacielaniejednokrotniedokonujesamookaleczenia.Przykłady
23M.Sułek,op.cit.,s.25.
