Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
9
osztuceijakodbieramyrzeczywistość,którejdotyczysztuka.Tenrodzaj
namysłunadmanipulacjamistrategiamiodbiorurzeczywistościitowarzy-
szącejjejsztukijestbliskipoglądomautorki.Wzwiązkuztymwksiążce
pojawiająsięprzykładytwórcówdziewiętnastowiecznychzdyskredyto-
wanychizapomnianychprzeznowoczesnośćlatPRL,takichjakHenryk
Piątkowski,HenrykWyssenhoff.Wskazujesięteżnatradycyjną,klasycy-
zującąproweniencjęlicznychpolskichrzeźbokresumiędzywojennegooraz
omawiazagadnieniazwiązanezplastykąłódzką,począwszyodprzełomu
wiekówXIXiXXażpolatatrzydzieste.Równocześniezasygnalizowane
sąnowoczesnesposobykreowaniawizerunkuodrodzonegopaństwapol-
skiegoobecnewIIRzeczypospolitej,czyistnienieelementówdadaistycz-
nychwtwórczościStanisławaIgnacegoWitkiewiczaorazpróbyprezentacji
narodowychmitówobecnewpomnikachIII(anawetIV)RP.
SztukanowoczesnaodschyłkuwiekuXIXpodejmowałarozmaitezada-
niadotyczącejejwłasnejemancypacji,którabyłapostrzeganawkatego-
riachnarodowych,społecznych,jakteżindywidualnych.Toposzukiwanie
formułyemancypacyjnejjestwidocznewtekstachHenrykaPiątkowskiego
przytoczonychwksiążce,aleteżwobrazoburczychdziałaniachWitkacego
czypróbachzamknięciatraumyIIwojnyświatowejwpomnikachofiarfa-
szyzmu.Procesytepojawiałysiębowiemzarównowobszarzepodejmowa-
nejprzezsztukęproblematyki,jakrównieżwjejformułachobrazowania.
Wkażdymprzypadkuruchytewidzianesąwdialoguzprocesamipolitycz-
nymi.Wdialogulubteżwewzajemnejinterakcjizprocesamiodbudowy
państwapolskiegopookresierozbiorów,poIIwojnieświatowejczyrze-
czywistościPRL-u.Sztukabowiem,jakoaktywnośćpubliczna,codosko-
naleujawniająrzeźbypomnikowe,niejakozeswejnaturyjestdziałaniem
politycznymwszerokimtegosłowaznaczeniu.Przestrzeńjejoddziałania
definiująnapięciapomiędzyróżnymigrupamiinteresuróżniącymisięspo-
łecznympochodzeniem,czynnikamiekonomicznymiorazwyznawanymi
systemamiideologicznymi.Wsztukęwpisanyjestteżkonfliktmiędzyten-
dencjamiemancypacyjnymi(jaktwórczośćWitkacego)akonserwującymi
tradycyjnyporządekspołeczny,obyczajowy,polityczny(jakmalarstwo
Weyssenhoffa).Sztukajestwyrazemtychwszystkichprocesów,ichilustra-
cjąorazaktywnymuczestnikiemcodziennościwprzestrzenipublicznej
(poprzeznp.rzeźbę,plakatyczydesigncodziennychprzedmiotów).
KsiążkaoddawanadorąkCzytelnikówtowybórsiedmiuesejówpocho-
dzącychzostatnichlat,esejównatematsztukipolskiejschyłkuXIXoraz
XXw.Niejesttojednaksystematycznywykład,leczraczejkilkastudiów
szczegółowych,konkretnychprzypadkówbędącychmozaikową,choć
jednocześniechronologicznąopowieściąosztucewspółczesnejwPolsce.
Pewnefragmentyczyzasadniczetezyprezentowanebyłyprzezautorkę
