Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MieczysławStolarczyk:RosjawpolitycezagranicznejPolski…
33
WpraktyceplanówPiłsudskiegoutworzeniafederacjiczterechnarodów:
Polaków,Litwinów,BiałorusinówiUkraińców,głównienabazieprzedrozbio-
rowejRzeczypospolitejPolskiej,zewentualnymjejposzerzeniem,nieudało
sięzrealizować.Jednązgłównychtegoprzyczynbyło,żenarody,zktórymi
Polacymielitworzyćfederacje,niechciałytakichrozwiązańiwystępowa-
łyprzeciwkonim,dążącdouzyskaniadlasiebieniepodległościpaństwowej.
WśródLitwinów,Ukraińców,mniejwśródBiałorusinów,dominowałyposta-
wyantypolskie
50
,manifestowanieswojejodrębnościnarodowejipolitycznej,
dążeniadooddzieleniasięodPolski,aniedozacieśnianiazniąwspółpracy
51
.
Charakterystyczne,żekoncepcjafederacyjna,ściślezwiązanazmyśleniem
oprometejskiejroliPolskinaobszarzeRzeczypospolitejObojgaNarodów,
którajużwdwudziestoleciumiędzywojennymuznanazostałanawetprzez
zwolennikówJ.Piłsudskiegozanierealistyczną(zdziedzinymarzeń)
52
,cie-
szyłasięicieszynadaltakimuznaniemwielupolskichpolityków,analityków
idziennikarzywokresieIIIRzeczypospolitejPolskiej.
WpolitycewschodniejPolskipo1989roku,ajeszczebardziejporozpadzie
ZSRR,odwoływanosiędoideiprometejskiejzmodyfikowanejwdużejmierze
poIIwojnieświatowejprzezprzedstawicieliparyskiejnKultury”1Jerzego
GiedroyciaiJuliuszaMieroszewskiego.Rdzeniemtejkoncepcjiujmowanej
wakronimieULB(Ukraina,Litwa,Białoruś)byłozałożenie,żepaństwatesą
naturalnymisojusznikamiPolski.RedaktorzyparyskiejnKultury”opowiadali
sięzarozwijaniemjaknajlepszychstosunkówPolskizRosją,byleniekosz-
temsąsiadów,zwłaszczaUkrainy.NiepodległaUkrainabyłapostrzeganajako
głównabarieranadrodzeodbudowyrosyjskiegoimperium
53
.Wtymmiej-
scuwartojedynieodnotować,żemimoiżkolejnepolskierządyporoku1989
odwoływałysiędokoncepcjiULB,toniedowszystkichjejelementówwyka-
zywałytakiesamoprzywiązanie,aszczególniedopostulatuJ.Giedroycia
50
Nazbytczęstozapominamy,że,chronologicznierzeczujmując,pierwsząwojnąprowa-
dzonąprzezPolskęnawschodziepozakończeniuIwojnyświatowejniebyławojnapolsko-
-radzieckaw1920r.,leczwojnapolsko-ukraińskaoGalicjęWschodnią(wtymoLwów),
którazakończyłasięprzegranądążeńniepodleglościowychUkraińcówgalicyjskichoraz
ustanowieniemwładzyPolskiażporzekęZbrucz.Totenprzedewszystkimkonfliktspowo-
dowałże,podjętanaprzełomiekwietniaimaja1920r.ofensywawojskpolskichdowodzo-
nychprzezJ.PiłsudskiegoioddziałówukraińskichatamanaS.Petlury,zakończonazajęciem
Kijowa(07.05.1920),niewywołałaentuzjazmuwśródludnościukraińskiejiniespowodowa-
łamasowegopoparciaUkraińcówdlatychdziałań.Zob.W.Roszkowski:HistoriaPolski
191412004.Wydaniedziesiąterozszerzone.Warszawa2004,s.23125.
51
A.Marszałek:PolskiedyskusjeointegracjieuropejskiejpoIIwojnieświatowej
whistorycznejperspektywieporównawczej.Wybranezagadnienia.Toruń2010,s.218inast.
52
A.Bocheński:MiędzyNiemcamiaRosją.Warszawa1994(pierwszewydanieWar-
szawa1937),s.58.
53
I.Hofman:Polska1Niemcy1Europa.Programzachodniparyskiej„Kultury”.
Lublin2009,s.32inast.
