Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TRANSFORMACJAWSI1989–2009:ZMIENNYRYTMMODERNIZACJI
7
ła14619,7tys.osób,costanowiło38,2%ludnościkraju.Wlatach2002–2007
mimospadkuliczbyludnościkrajuliczbaludnościwiejskiejzwiększyłasiędo
14799tys.,costanowiło38,8%populacjikraju.Jesttojedenznajwyższych
wskaźnikówwUniiEuropejskiej.
TakiudziałludnościwiejskiejPolskaosiągnęławwynikuderuralizacjitrwa-
jącejcałyXXw.Wlatach1910–1913udziałludnościwiejskiejnaziemiach
polskichszacowanyjestna71,7%,wlatach1939–1941na63,1%(Eberhard
1991).Powojennychmigracjachizmianachterytorialnychudziałludnościwiej-
skiejw1946r.wynosił66%,anastępniesystematycznie,choćwolno,spadał:
w1960r.–do51,7%,w1970r.–do47,7%,w1980r.–do41,3%,aw1990r.
–do38,2%(Frenkel2003).Wtymsamymczasiebezwzględnaliczbamiesz-
kańcówwsipozostawałanatymsamympoziomie(ok.14,5mlnosób).Wlatach
90.XXw.procesderuralizacjiwPolscezostałwzasadziezahamowany:przez
całądekadęudziałludnościwiejskiejutrzymywałsięnapodobnym,nieznacz-
nieprzekraczającym38%poziomie,copotwierdziłNSPz2002r.Od2002do
2007r.liczbaludnościwiejskiejwzrosłaook.120tys.,anaskutekzmniejszenia
sięliczbyludnościkrajuażo0,6pp.Obserwujemy,naraziewkrótkimodcinku
czasu,procesreruralizacji,którymajednakniejednoznacznycharakter.
Popierwsze,uwidaczniasięwstrukturzeelementówdecydującychozmia-
nachliczebnościpopulacjiwiejskiej.Stanowiąonewypadkowątrzechgrupczyn-
ników:ruchunaturalnegoludnościwiejskiej,migracjiwewnętrznychmiędzy
miastemawsiąorazmigracjizagranicznych,atakżezmianwpodzialeadmini-
stracyjnymkraju.Pookresiewysokiegoujemnegosaldamigracjiwieś–miasto
od1980r.tendencjatasłabła,a2000r.przyniósłjejodwrócenie:nawsibowiem
wystąpiłododatniesaldomigracjiwewnętrznych.Pojawiłysięjednakmigracje
zagraniczne,wtymnadługotrwałypobytczasowy,wprzypadkuktórychistnieją
tylkoszacunkowedane.Możnaprzypuszczać,żew2007r.pozagranicamikraju
przebywałook.2mlnosób,zczegook.30%stanowilimieszkańcywsi.Izasław
Frenkelsądzi,żegdybyprzyjąćtakrygorystycznekryteriumjakwNSPiliczyć
tylkoosobyfaktycznieprzebywającewmiejscuzamieszkania,to„absolutnalicz-
baludnościwiejskiejw2007r.byłabyniewiększa,amniejszaniżw2000r.”
(Frenkel2008,s.181).Reruralizacjajestwtymprzypadkuefektemniedoskona-
łościstatystykiwokresiemiędzyspisowym.
Podrugie,reruralizacjajestregionalniezróżnicowana.Największyudział
ludnościwiejskiej(ponadpołowę)mająwojewództwapodkarpackie,święto-
krzyskieilubelskie,anajmniejszy,poniżej⅓,województwa:śląskie,dolno-
śląskieizachodniopomorskie.Dynamikaludnościwiejskiejwposzczególnych
regionachwanalizowanymokresietakżebyłabardzozróżnicowana.W12wo-
jewództwachwlatach1990–2007zaobserwowanowzrostudziałuludnościwiej-
skiej.Wczterechznich(małopolskim,pomorskim,śląskimizachodniopomor-
skim)byłtowzrostsystematyczny.Natomiastwwojewództwachmazowieckim,
opolskimorazpodlaskimodnotowanosystematycznyspadekudziałuludności
wiejskiej.
