Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
S.KRAJEWSKi,i.KRZEmińSKi,H.SZLAJFER,J.ŻAKOWSKi,J.RACiBORSKi
teatrDKalambur”w1957roku,późniejpracowałjakoreżyserwTeatrzePol-
skimweWrocławiu,jestemigrantemmarcowym.Jegomonodramysąpróbą
literackiegoopisaniarozlicznychmanifestacjiantysemityzmuirozmyślaniami
ojegopowodach.WksiążcejestmonodramosprawieDreyfusa,osprawie
Bejlisa-czylibezpośrednieodwołaniedoantyjudaizmu-isądwamonodra-
myzwiązanezMarcem.Wjednymznichautoropowiadaswojedzieje.Pod-
kreśla,żebardzoniechciałwyjeżdżać,żepoczątkowonieodczuwałżadnej
presjizestronyswegozawodowegootoczenia,awznieconąkampanięodebrał
jakoprzejawszerszegoruchuantyelitystycznego.Aonniewątpliwiedoelity
przynależał.Czyliantysemityzmpojmowałjakomanifestacjęantyelityzmu,
rodzajpopulizmu,coś,comożebyćdoraźnąprzypadłościąwywołanąprzez
jakąśepizodycznąwładzę,frakcję,partięitp.Jeślitak,tourazniemusibyć
bardzogłębokiiniemusiodnosićsiędonarodupolskiegojakotakiego.To,
zdajesię,przypadekautora.Zaznaczazresztą,żezachowałdobrewspomnie-
niaidużykrągprzyjaciółwPolsce,żemieszkawKopenhadze,aleczęstodo
Polskiprzyjeżdża.
Tobyłainspiracjaliterackadozastanowieniasięnadwspółczesnymiźró-
dłamiantysemityzmu.
Alekiedymówięoźródłachwspółczesnych,tonieoznacza,żebędęPa-
nomzabraniałodwoływaniasiędoklasycznychtez,głoszącychnaprzykład,
żeantysemityzmtojakaśsubstytucjaodpowiedzialnościzaHolokaust,albo,
jakchciałaArendt,żetoprostyproduktnacjonalizmuipaństwanarodowego
Chodzimioto,byściePanowiestalepamiętali,żezasadniczepytaniedotyczy
tego,coobecnierodzitakąuogólnionąniechęćwobecŻydów,gorącądotego
stopnia,żemożebyćpolityczniewykorzystywana.
Terazprzedstawięgronopanelistów.Wszyscysądoskonaleznani,alechcę,
eksponującpewneelementyichdorobkuipewnemomentywbiografiach,wy-
razićzarazempewneoczekiwaniawobecnich.
ZacznęodprofesoraHenrykaSzlajfera.Byłjednymzgłównych,,wichrzy-
cieli”marcowych,towproteścieprzeciwkorelegowaniuzestudiówjegooraz
AdamaMichnikaodbyłsię8marca1968rokupamiętnywiecnaUW
.Ale
dlanaszejdyskusjirównieważnejest,żenapisałświetnyesejPolacy–Żydzi.
Zderzeniestereotypów(Szlajfer2003),któryukazałsię15lattemu,czylidość
dawno.ProfesoraSzlajferachciałemprzedewszystkimzapytać,czypolatach
chciałbycośdodać,zmienić,inaczejodnieśćsiędogłównychwątkówdyskusji
oantysemityzmie,któreodtworzyłwtymeseju.
NastępnieprzedstawiamprofesoraIreneuszaKrzemińskiegozInstytutu
SocjologiiUW
,autoraksiążkiAntysemityzmwPolsceinaUkrainie(Krzemiński,
red.,2004),empirycznegobadaczapostawantysemickich,zajmującegosiętą
problematykąodbardzodawna.Będęchciałzapytaćgoozasięgtychpostaw,
STUDIASOCJOLOGICZNO-POLITYCZNE.SERIANOWA■NR2(09)/2018■ISSN0585-556X
