Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Studianadrentąmiejską
wPrusachwxvwieku
ZagadnieniehistorycznegorozwojurentymiejskiejwPolsce
czekajeszczenagruntownąmonografię.Przezterminnrenta”
,
zgodniezdefinicjąklasycznejekonomiipolitycznej,rozu-
miemczęśćproduktuziemi,którąpłacisięjejwłaścicielowi
zaużytkowaniepierwotnychiniezniszczalnychsiłglebyoraz
zapłatęzaużywaniekapitału,którywyłożononapoprawienie
jakościgruntu,wzniesieniebudynków
1
itp.Ztejdefinicji
wypływawięclogicznywniosek,żerentajestekonomiczną
realizacjąwłasnościziemskiejiwewszelkiejswejpostaci-
produktempracydodatkowej
2
.Dlategojejformajestfunkcjąukładusiłspołecznych,
jestjednymzważniejszychwskaźnikówetapurozwojuspołecznego,etapupostępu
gospodarczego.Przeplataniesięróżnychformrentyodpowiadaróżnymstopniom
rozwojuspołecznego.Zagadnieniate,rozpatrywanegłównienatereniewsi,warto
przebadaćinatereniemiejskim,gdziespecyfikarozwojurentyróżniczkowejmoże
sprawićniejednąnaukowąniespodziankę.
Wiemy,żeistniejądwiepodstawyrozwojurentyróżniczkowej:urodzajność
ipołożenie
3
.Badającfeudalnąrentęmiejską,szczególnienależyzwrócićuwagę
natendrugiwarunek,choćniemożnazapominać,żenawetwdużychmiastach
średniowiecznychistniałauprawaogrodówipól.Dochódpłynącyzposiada-
niaziemiwmieściemożnaznowupodzielićnadwaczynnikiskładowe:rentę
budowlaną-oprocentowaniekapitałuzużytegonawybudowaniedomuoraz
rentęgruntową-awięccenę,którąmieszkaniecdomupłacizarzeczywistelub
urojonewalorypołożenia
4
.Problematykazagadnieniajest,jakwidać,dośćbo-
gata,aniestetywminimalnymstopniuopracowanaprzezhistoriografiępolską
5
.
1D.Ricardo,Zasadyekonomiipolitycznejiopodatkowania,Warszawa1957,s.69,70.Dlapierw-
szegoznaczeniaterminnrenta”jestpowszechnieużywany;natomiastdladrugiego-wznaczeniu
prawniczymiwjęzykupotocznymstosowanejestokreślenienczynsz”
.
2K.Marx,Kapitał,t.III,cz.6,Moskva1949,s.646.
3Tamże,s.562.
4
A.Smith,Badanianadnaturąiprzyczynamibogactwanarodów,t.II,Warszawa1954,s.606-607.
5H.Samsonowicz,BadanianadkapitałemmieszczańskimGdańskawIIpoł.XVw.(wdruku),
Warszawa1960,przeglądliteraturywrozdz.I[opublikowane-Warszawa1960wramach:nBadania
zdziejówrzemiosłaihandluwepocefeudalizmu”
,red.M.Małowist,nr5].
15