Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Stygmatyzacjajakonadrzędnakategoriapojęciowa
35
Stwierdzenietowskazujenanadrzędnąrolęstygmatyzacjiwobec
stereotypizacji,którastanowijejimmanentnączęść.Rozumienie
znaczeniastereotypizacjidlaprocesustygmatyzacjiujawniawprowa-
dzoneprzezGoffmanarozróżnieniewirtualnejtożsamościspołecznej
(virtualself)iaktualnejtożsamościspołecznej(actualself).Ponieważ
interakcjamacharakterpostępujący,wyłaniającysię,tożsamość
społecznamusibyćokreślonazarównoprzezjejtypowość,po-
wtarzalność,awięcjakotożsamośćoczekiwana,Hnormalna”,nazy-
wanatuwłaśniewirtualną,jakiprzezjejrzeczywiste,unikalne
atrybuty.Negatywnieodbieranarozbieżnośćmiędzyoczekiwanym
wyobrażeniemosoby(virtualself)ajejrzeczywistąprezentacjąwokreś-
lonejsytuacji(actualself)stanowiwłaśnieoistociestygmatyzacji.
Wirtualnatożsamośćspołecznajestwięcbezpośrednimodwołaniem
dostereotypów.
Stereotypodsyłaraczejdotreściniżemocjonalnegonaznaczenia
–inaczejniżstygmat,któryeksponujepejoratywnenaznaczenie
naturyemocjonalnej.WklasycznejdefinicjiWalteraLippmanaHstereo-
typtoobrazdrugiegowgłowie”.SłowoHobraz”akcentujeprzede
wszystkimwłaśnietenpoznawczyaspektstereotypu.Możnateż
wskazaćstereotypypozytywne(jaktobyłopowiedzianewcześniej),
np.uczonego,artystyczylekarza,albostereotypyobojętne,jaknp.
rolnikaczyrybaka.Tymczasemgdymówimyostygmatyzacji,na
pierwszyplanwysuwasięaspektpoznawczyijesttozawsze
naznaczenienegatywne.
Czynnikafektywnyodgrywaturolędeterminującąconajmniej
zkilkupowodów.Procesyafektywneprzebiegająszybciejniżpoznaw-
cze,coskłaniadodostosowywaniatreścidoafektu,anieodwrotnie.
Todlategosłowa:gej,homoseksualistaipedał,mogąodnosićsiędo
tejsamejosobyijejatrybutu,aleprzywoływaćodmiennyafekt.
Stereotypodnosisięnietyledostereotypizowanegoprzedmiotu,
coprzedewszystkimdowidownispołecznej.Kiedymówimy:Hstereo-
typkobietwpercepcjimężczyzn”,towiadomo,żenaszezaintereso-
waniekoncentrowaćsiębędzienamężczyznach.Nastąpijakby
