Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
Rozdział1.Stygmatyzacjaspołeczna.Wprowadzenie
dzeniadonichmodeluaktorakonstruowanegozrespektowaniem
regułanalizyinterakcjonistycznej,aniepsychologicznej”.Takwięc
językrelacjimiędzyludzkichjestbardziejadekwatnydlaopisu
omawianejproblematykiniżjęzykpsychologii,jakkolwiekznaczenie
osobyaktorajesttu–jakzostałopowiedziane–centralne.
Poszóste,centralnąkategoriąpojęciowąwteoriistygmatyzacji
jestHpoczuciewłasnejgodności”(self-esteem)isamoocenaosób
stygmatyzowanych(por.Czykwin,2000,s.104–120).Przyjmujesię
tu,zgodniezpotwierdzonąhipoteząodnoszącąsiędooczekiwań,iż
pełniąonerolęsamospełniającychsięproroctwwodniesieniudoJa
osoby.Jeśliwięcludzieoczekują,żeosobyposiadającepewne
właściwości,któresąpostrzeganejakodezawuujące,będąsięuważały
zagorsze,todoprowadzitodoobniżeniapoczuciawłasnejwartości
tychosób.Zależnośćtaniejesttakaprostaiistotnązmiennązależną
jesttugrupawsparcia.
Posiódme,postawywobecstygmatyzowanychcechujeambiwalen-
cja,aniejednoznacznynegatywizm.Osobypostronnemogąodczuwać
wobecstygmatyzowanychzarównowstrętiodrazę,jakisympatię
czywspółczucie(por.Katz,1981).Prowadzitodokonfliktówwe-
wnętrznychupotencjalniestygmatyzującegoiwefekciemoże
przejawiaćsięprzesadnym–krańcowopozytywnymlubteżnegatyw-
nym–traktowaniemosóbstygmatyzowanych.
Poósme,stygmatpełnifunkcjęoślepiającą.Oznaczato,że
zperspektywypotencjalniestygmatyzującegoosobanaznaczonajest
widzianawsposóbzredukowanydoswoistegologoosoby,jakimjest
stygmat.Onteż,itylkoon,stajesięźródłemoczekiwańistereo-
typowegoobrazunosiciela.Innecechyosobysąniedostrzegane
iulegająunieważnieniulubmarginalizacji.Obrazosobystygmatyzo-
wanejzostajezredukowanydojejstygmatu(por.tanawózku
inwalidzkim,tenczarny,tagruba).
Podziewiąte,stygmatstanowizarzewieideologiigrupowej.
Stygmattraktowanyjestzazwyczajjakoproblemjednostkowy.Tym-
czasemmożnadostrzec,iżsubiektywnepoczuciekrzywdyztytułu