Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wczesnelata:138-105
19
wielepowodówdodarzeniauczuciemnobilówjakoludzi,cokolwiekbyonich
niemyślałjakooczłonkachaparatuwładzy.Naturalnezatem,żeodwracałsię
odtegozakłamanegoświata,byrelaksowaćsiępośródtych,którzyakceptowa-
ligotakimjakimbył,nieoczekującwzamianzaszczytów.Przedlatynieprze-
szkadzałaimjegonędza,terazcałkowicieobojętnebyłydlanichjegotytuły.
Zcałąbezczelnościąisamowolązwracalisiędowładcyświata,aonodwdzię-
czałimsięwpodobnysposób.Wniepewnymświeciebylijegonajlepszymi
zaufanymiprzyjaciółmi15.
Jeszczejakobardzomłodymężczyzna,Sullapoślubiłswojąpierwszążonę.Są
pewneniejasnościcodojejimienia,któremogłobrzmiećIlialubJulia.Jeśliprzyj-
miemy,żepoprawnejesttodrugie,wówczasmożnabyjąidentyfikowaćzsiostrą
sławnegomówcyCezaraStrabonaikonsulaz90roku,LucjuszaJuliuszaCezara.
Cezarowiemieliskłonnośćdoniecodziennychmariaży,atoakurat,jaksięwkrótce
okaże,bardzopomożeSulli,kiedywkońcuwkroczydopolityki.Ztegozwiązku
urodziłosięjednodziecko,córka,któraw89rokupoślubisynaPompejuszaRufu-
sa,kolegęSullinaurzędziekonsulaw88roku.Jakiśczaspóźniej-niewiadomo
dokładniekiedy,chociażJuliaprawdopodobniewmiędzyczasieumarła-Sullapo-
nowniesięożenił,tymrazemzkobietąoimieniuElia,októrejpozatymnicwięcej
niewiadomo.ŻonatySullaniestroniłodpozamałżeńskichprzygód.Miałhomo-
seksualnerelacjezaktoremMetrobiuszem,atakżeromanszestarsząodsiebieko-
bietą,znanąjedyniepodpseudonimemNikopolis.NapoczątkuromansutoSulla
byłzakochanywobytejwświecie,doświadczonejdamie,jednakzbiegiemczasu
rolesięodwróciłyitoonazostałaoczarowanaprzezSullę,któryprzezcałeżyciebył
wielceutalentowanymuwodzicielem16.
CzarroztaczanyprzezSullęwpływał-jaksięwydaje-nietylkonatych,zktóry-
mispotykałsięwmłodości,aleipóźniej,wżyciupublicznym.Patrzącprzezpry-
zmatmitukrwawegotyrana,dzisiajniemalpowszechnieprzyjmowanego17,często
zapominamy,żeSullazdobyłsercaobywatelinienagannymimanieramiiogólnym
obyciem.Chociażtrudnowalczyćzmitem,wtokunarracjibędęjednakstaraćsię
torobić.ZachowałysięinformacjeźródłoweoczynachSulliidośćłatwozanimi
podążać,alejegociepłoiserdecznośćumarływrazznimitylkohistorycznawy-
obraźniajestwstaniejakośjewydobyć.Widzącjednak,jakatrakcyjnybyłSulla
wopiniiaktorówikobiet,byćmożełatwiejprzyjąć,żepodobnyczarmógłrozsie-
waćwśródnobilów,takichjaknp.L.Lukullus.
Niewykluczone,żezjednejstronyudasiępotwierdzićistnienieczaru,który
Sullawokółsiebieroztaczał,azdrugiejokażesię,żebyłtopoprostuinstru-
mentwykorzystywanyzzimnąkrwią,abytorowaćprzedsobądrogę.Zacho-
wałosięjednakdużowystarczającychdowodów,abynietylkopoddaćtakie
twierdzeniewwątpliwość,aletakżeuznaćjezapowierzchowneinadmiernie
cyniczne.CzygdybySullabyłtylkoczarującymoportunistą,jaksięzwykło
15Plut.,Sulla2.3-4;33.3;36.1-2.Athen.6.261c;Macrob.3.14.10.Por.Keaveney1980,168-169.
16Plut.,Sulla2.6;6.16;App.,BC1.56;Por.Valgiglio1960,3iKeaveney1980,169.
17NajwiększympropagatoremtakiegopoglądujestBadian(1970).Por.Christ2002,195-211.
