Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Okulturoznawczo-medioznawczymprojekciesuperherostudies
związanychzrozpoznawalnościągatunkujakocałości.Boskoroidea
superbohaterazostajesprowadzonawyłączniedorodzajuwizualnego
symbolu,apercepcjadowolnejpostaciodbywaćmasięprzywspół-
udzialesubiektywnej,jednostkowejwiedzy,toczysuperbohaterskie
kinostanowićmoże(zarównoformalnie,jakikulturowo)równie
postaciocentrycznezjawisko,jak:kinogangsterskie,filmypłaszcza
iszpadyczyteż„kinosandałowe”?
Jakstarałemsiędrobiazgowowyjaśnićwinnymmiejscu29,roz-
patrywaniefilmusuperbohaterskiegojakowspółczesnegogatunku
filmowegojestmożliwejedynie,jeśliuznaćtakowyzarodzajtzw.me-
tagatunku,czylizjawiska,którenieustannieżonglujeodwołaniami
dowieluróżnych„klasycznych”źródełgatunkowych,popularnych
klisz,rozwiązańfabularnychczyteżpowszechnierozpoznawanych
obrazów,anawetkonkretnychsekwencji.wypowiadającsięwpodob-
nymtonie,LiamBurkeproponujewręcz,abyodowolnejmedialnejod-
mianiegatunkusuperbohaterskiegomówićniczymozjawisku,które
konsumujeniemalwszystkiedostępnewzoryfabularneinarracyjne
woferciedanegomedium,potęgującjednocześnietymsamym„nie-
przeniknioność”(awłaściwiewieloznaczność)przymiotnika„super-
bohaterski”30.Trwajączatemprzypróbieprzypisaniategoswoistego
rodzajufikcyjnychopowieści,którychprotagonistamisąsuperboha-
terowie,doobszaruopowieścigatunkowych,należałobystwierdzić,
iżfilm/komiks/graczyteżserialsuperbohaterskimożebyćdefacto
każdymmożliwymgatunkiemlubteżkombinacjąwielu,wzależności
odpotrzebkonkretnejhistorii.Filmysuperbohaterskiemogąsięgać
zatemponawiązaniadoklasycznegokinaszpiegowsko-politycznego
(jakwfilmieJoegoiAnthony’egoRussoKapitanAmeryka:Zimowy
Żołnierzz2014roku),komiksysuperbohaterskiemogąimitować
najbardziejspektakularnesagifantasy(jakwtrwającejponad7lat
pracyscenarzystyJasonaAaronanadpostaciąmitologicznegosuper-
bohateraThora)lubpodszywaćsiępodopowieścidetektywistyczne
(wprodukowanymprzezNetflixadwusezonowymserialuJessica
Jones).Innymisłowy,gatuneksuperbohaterski–podobniejakprze-
wodniadlaniegopostać–możebyćdowolnymrodzajemodczytania
wcześniejistniejącejestetykiczynarracji.Postaćstajesiętuzatem
wistociesynonimemdlacałegorodzajuprzypisanychjejopowie-
ści–jej„symboliczność”iskrajnaikonizacjaprzekładasięnarównie
efemerycznąnaturęcałegonurtu,którybędąccałkowiciezależnym
odswojejgłównejpostaci–jakpiszePeterCoogan–nieprzywiązuje
jednocześnierówniedużejwagidokonsekwentnegopowtarzaniaściś-
29Zob.T.Żaglewski,Kinoweuniwersumsuperbohaterów.Analizawspółczesne-
gofilmukomiksowego,warszawa2017.
30L.Burke,Introduction,op.cit.,s.2.