Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęciesuwerenności
zarazem,żenacjonalizacjapowinnabyćprzeprowadzonanaokreślonych
warunkachizaodpowiedniąrekompensatą.
Podzielnośćsuwerenności
PrzekonywałoniepodzielnościsuwerennościjużJeanBodin,piewca
suwerennościabsolutnej.CardinLeBretgłosiłzkolei,żensuwerenność
jestniepodzielnajakpunktwgeometrii”84.Oznaczaonawładzępełną,
arbitralną,wyłączną,któraniejestograniczonaaniprzezżadneinstytucje,
anicodozakresuprzedmiotowego,awięcdotyczącąjaknajszerszego
zakresuzagadnień.Przejawiasiępoprzezswobodędziałaniazgodnie
zwłasnąwolą,którejniekrępujążadnewięzy.Suwerenjestwszech-
władny,ograniczonynieprzezprawomiędzynarodowe,leczjedynieprzez
siłęinnychpaństw.Akcentującswobodędziałaniapaństwa,suwerenność
absolutnanienakładaobowiązkurespektowaniaprawinnychpaństw.Nie
odnosisięzatemdopoziomuumiejscowieniawładzy,władzasuwerenna
jestbowiemzawszewładząnajwyższą.Dziśjednaksuwerennośćabso-
lutnastanowikonstrukcjęteoretyczną,wrzeczywistościzakreswładzy
jestzawszeograniczony,choćbyprzezprawomiędzynarodowe.
Suwerennośćunitarnaoznacza,żenajwyższawładzawpaństwie
umiejscowionajestwjednymmiejscu.Możebyćwykonywanaprzezjedną
osobę(np.monarchę)lubinstytucję(np.rząd).Zwyklewładzapodzielona
jestwertykalnielubhoryzontalniemiędzyinstytucjeodpowiadająceza
poszczególnesprawywramachpaństwa.Wertykalnie-jakuMonteskiusza
-władzadzielisięnaustawodawczą,wykonawcząisądowniczą.Jedni
autorzyutrzymują,żesuwerennajestwładzaustawodawcza,inni-że
władzawykonawcza,apozostali-żewładzanajwyższa,niezależnieod
tego,czyjestniąparlament,ministerstwoczyteżsąd85.
Podziałwładzydokonujesiętakżemiędzyposzczególneinstytucje
wramachwładzywykonawczej.Wówczaskażdaczęśćtakpodzielonej
władzyjestniekompletna;dopierorazemtworzącałość,składającąsięna
suwerenność.Horyzontalniewystępujepodziałkompetencjimiędzy
instytucjepaństwowe,szczeblaponadnarodowegoisubnarodowego.
WUniiEuropejskiejzasadniczączęśćkompetencjiwsferzegospodarczej
mająinstytucjewspólnotowe,wsferzepolitycznej-państwonarodowe,
awsferzeedukacjiikultury-regionynapoziomiesubnarodowym.
Takiepojęciajaksuwerennośćczęściowa,dzielonaczywspólna
zawierająprzeciwieństwatrudnedopogodzenia.Zgodnieztradycyjnym
rozumowaniemsuwerennośćpojmowanajakozdolnośćpaństwado
rządzeniasprowadzasiędowładzy.Takiepodejścieniejestjednakdo
84Cytza:J.Baszkiewicz,Władza,ZakładNarodowyim.Ossolińskich,Wrocław1999,s.74.
85W.J.Rees,TheTheoryofSovereigntyRestated,nMind,NewSeries”1950,t.59,nr236,
s.296.
37
