Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czyjednakoznaczatorównieżkoniecznośćzanikutej
problematyki,któraprzestałabyćświatoburcza,rewolucyjna
ibuntownicza?Bynajmniej.Doświadczeniecywilizacjiwspółczesnej,
doświadczeniewspółczesnejsztukiwyraźnieprzeczytemu
przypuszczeniu.Rozpisananaposzczególneprzypadki,dostępna
poznaniuiwyjaśnieniu,tematykaerotyzmu,stałasiętymbardziej
powszechnąiuporczywiepowracającąwsztuce.Jesttozjawisko
całkowicieprawidłoweizgodnezogólnątendencjąrozwojowąkultury
współczesnej.
EdgarMorinwznakomitejksiążceL’éspritdutemps,poświęconej
zagadnieniomkulturymasowej,powiada,żegłównymfenomenemtej
kulturyjestpowstanienowegoimaginacyjnegowzorcaodbiorcytej
kultury,którymjest„człowiekprzeciętny”.Ówl’hommemoyen
domagasięsztukinaswojąmiarę,sztukijemudostępnej,sztuki
najegoprzykładziesprawdzalnej.Prekursorskimdziełemtegorodzaju
była,zdaniemMorina,MadameBovaryFlauberta.„Bovaryzm”
wujęciuMorinanabieranowegoznaczenia,stającsięsymbolem
realizacjiartystycznej,wktórejodzwierciedlająsiędoznaniadostępne
odbiorcywbezpośrednimdoświadczeniu,wewłasnympoznaniu
świata.Namiejscewcześniejszychbohaterów—legendarnych
inadludzkich—którychMorinnazywa„bohateramiludowymi”(od
podańilegendludowych),pojawiasię„bohaterśredni”,równy
średniemuodbiorcy.
Wydajesię,żeów„bovaryzm”stajesiękluczemdozrozumienia
współczesnejinwazjiproblematykierotycznejwliteraturzeifilmie.
Człowiekpoprzezsztukęzaspokajazarównoswojąciekawośćświata,
jakiciekawośćsamegosiebie.Oilejednakświatjestróżny,
wielobarwnyizłożony,akontaktzjegonajrozmaitszymi,
ukazywanymiwsztuceprzejawamiposiadaczęstocharakterbierny
iczystoplatoniczny,otylestosunekdozjawiskaerotyzmuimiłości
wsztucejestnawetunajbardziejprzeciętnegoodbiorcystosunkiem
zaangażowanymiosobistym.Doświadczeniemiłościjest
doświadczeniempowszechnym.Sceneria,sytuacja,wjakiejrozgrywa
siędramatmiłosny,mająznaczeniedrugorzędneiistotasprawy
pozostajezawszetasama,mogączrównympowodzeniemodnosićsię
doinnychosóbiinnychmiejscnakuliziemskiej.Imaginacyjne
utożsamianiesięodbiorcyzbohateremdramatu—zjawisko
