Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy
Twórczość,życieiświatopoglądGregoraStrnišy
FazyrozwojupoezjipowojennejwSłowenii
Wrozwojusłoweńskiejlirykipowojennejwyróżniasiękilkafaz(do1990r.
najczęściejmówisięopięciufazach)
1
.Pierwszarozpoczynasięwrazz1945r.,
trwado1952r.icharakteryzujejąpoezjapatetycznaotematycerewolucyjnej
inarodowowyzwoleńczej2.Rozwójkulturyikształtliteraturybyływówczasściśle
uzależnioneodrządzącejpartiikomunistycznej
3
.Istotneznaczeniemiałyrów-
nieżwpływysocrealizmu,choćnowehasłaestetyczneniespotkałysięzszerokim
odzewemwśródsłoweńskichartystów,mimożewspieralijesłoweńscyprzywódcy
polityczni.Liczneutworypowstałewtymczasieniezostałydopuszczonedopubli-
kacjizewzględunadziałaniacenzury.Wlatachpięćdziesiątychminionegowieku
politykakulturalnazaczęłasięzmieniać,dopuszczanojużwpływyzachodnie
(wystawaimpresjonistówwLublaniew1949r.,projekcjefilmówamerykańskich).
WażnymwydarzeniembyłodbywającysięwLublanie(1952)trzeciKongresLite-
ratówJugosławii(KongresknjiśevnikovJugoslavije),którystanowiłkontynuację
debatyowolnościtworzeniaisuwerennościkultury.NakongresietymMiroslav
Krleśawswymwystąpieniuzdecydowanieodrzuciłdoktrynęsocrealizmuiopo-
wiedziałsięzawolnościątwórcy,ajegowystąpienietraktowanejestjakoostateczne
1
Szczegółoweomawianieposzczególnychfazwychodzipozazakresniniejszejrozprawy.
Najwięcejmiejscapoświęconofazietrzeciejigeneracji,doktórejnależyGregorStrniża,choćwspo-
mnianorównieżodwóchfazachjąpoprzedzających.Niektórzybadaczezwracająuwagę,żewy-
różnianefazysąściśleuzależnioneodpolitykikulturalnejpaństwa.Womówieniukorzystano
m.in.zwykładuprofesoraPetraVodopivca,wygłoszonegowkwietniu2011r.naUniwersytecie
Śląskim.
2Por.D.Poniś:Slovenskalirika1950-2000.Ljubljana,Slovenskamatica,2001,s.10-11.
3
Należypamiętać,żepo1945r.SłoweniastanowiłarepublikęnależącądoSocjalistycznejFede-
racyjnejRepublikiJugosławii,dlaktórejcharakterystycznabyładyktaturamonopartyjna,sprawo-
wanaprzezZwiązekKomunistówJugosławiizJosipemBrozem-Titonaczele.Istotnetłohistoryczne
ipolitycznetamtegookresuzostałojednakwpracyjedyniezasygnalizowane.
