Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
WitoldTyborowski
zadańzleconychprzezdwórkrólewski.Przedewszystkimdotyczyłyoneprzy-
działuwyjaśnieniastanuprawnegodziałekrolnychużytkowanychprzez
niższychfunkcjonariuszygospodarstwapałacowego.Widać,żebyłotopodsta-
wowezajęcietegourzędnika,bodotyczytegoznakomitawiększośćwszystkich
listówkierowanychdoniegoprzezjegozwierzchników.Oprócztegodostoj-
nikowitemuzlecanopieczęnadsprawamiirygacyjnymi,sądownictwemoraz
ściąganiempodatkówzgruntówkrólewskich,cowedługStolaświadczyotym,
żeobokurzędus
vassukkupełniłonfunkcjęzarządcydystryktu,wakillz
timoraz
kierowałsiłąroboczą
20
.DyspozycjewydawaneS
ˇamas
ˇ-has
jirowinapisane
prostym,lakonicznymjęzykiem,anierzadkowzmocnionenaciskiemlub
żądaniempośpiechuwichwykonaniu.Wtymmiejscunależywyjaśnić,żestyl
tencharakteryzujeznakomitąwiększośćlistówtegookresu,toteżkorespon-
dencjakierowanadonaszegourzędnikaniewyróżniasiępodtymwzględem.
Natomiastniewątpliwiewyjątkowączyniądośćliczneprzypomnieniaoza-
niedbanychobowiązkach,nierazzawierającenagany,anawetgroźbykarza
niewykonanepolecenia
21
.Najbardziejniezwykłezaślistyinformująceoskar-
gachnanadużyciapopełnioneprzezniegoijegowspółpracowników
22
.
NadawcamilistówdoS
ˇamas
ˇ-has
jiraprzedewszystkimHammurabi-
królBabilonu,Lu-Ninurta-urzędnikdworskireprezentującykróla,Sin-iddi-
nam-namiestnikprowincjiLarsy,bezpośrednizwierzchnikS
ˇamas
ˇ-has
jira,
innyzwierzchnikTaribatum(4listy)orazkilkajeszczepostaci
23
.Niektóre
znichbyłyniewątpliwieosobamiprywatnymiiichlistydotycząsprawnie-
związanychzczynnościamiurzędowymi
24
.ródprywatnychnadawcówlis-
20
Jesttoniewielkagrupazaledwiekilkutekstów,np.AbB419-wysłanieludzido
zatamowaniadziurywobwałowaniukanału,AbB421-przydział12ludzidlaSin-magira.Stol
(2004)736,Charpin(2003)149.Natematuprawnieńsądowniczychurzędnikówpor.Dom-
bradi(1996)29-30.
21
Np.AbB411:31-33:ki-mas
vai-ta-a-amra-bi-a-amte-ti-qa
´pa-nuku-nuu
´-ulib-ba-ab-ba-lu-
„Niezostaniewamtodarowane,jakbyścieprzekroczyliważnezasady”;AbB9192-
„NamiestnicyprowincjiJamutbalumjeszczeniedostarczylipodatkudoBabilonu;szybko
pospieszichiprzypilnuj,żebydostarczyliziarno,którejestichpodatkiemdoBabilonu;jeślioni
niedostarczzbożajakopodatkudoBabilonu,ichkarętyotrzymasz!”;AbB417-„Jeśliniedasz
mupolaionniebędziemógłzapłacićczynszu,tygozapłacisz”.Lubbardziejogólnikowo:AbB
468:41-42:lu-mu-unli-ib-bian-ni-a-a[m]e-li-kaa-ra-a-s
vi-„bęnaciebiezły”.
22
Niekiedylistyteszerzejprzedstawiająkontekstsprawy,np.AbB411,16,23,37,40,
69,77,79,93,111,118,122,131,154,155,AbB9188,190.Por.np.AbB416,wktórym
HammurabipiszedoS
ˇamas
ˇ-has
jira:„Sin-is
ˇmeannizKutalli,ogrodnik(zajmującysię)palmami
zTilmundoniósłmitak:»S
ˇamas
ˇ-has
jirzabrałmipolemojejrodzinyidałpewnemużołnie-
rzowi«czyzabierasiępoledzierżonedługo?Jeślijesttopoleichrodziny,tooddajmutopole!”
PodobnieAbB437,78,93.
23
OprócznichlistydoS
ˇamas
ˇ-has
jirapiszą:Aha-nuta(1),Enlil-ilum(1),Enlil-kurgalanni
(1)Iddin-jattum(1),Namtilani-idug(1)iNanna-mansum(1).Klengel(1973)203-205.
24
WśródnadawcówlistówdoS
ˇamas
ˇ-has
jirajesttakżejegomałżonkaZinu,któranie
wymieniajegoimienia,lecztytułujegoawz
lum,zacny/szanownypan,AbB11168,AbB14166
orazjegosynBels
ˇunu,któryzwracasiędoniegoper„ojcze”,por.AbB349,50,51,AbB8148.