Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
przezinnepaństwo.Państwobyłozatemtraktowanejakojedynypodmiotbezpie-
czeństwa,azarazemźródłozagrożeńdlainnychpaństw
.Tenpunktwidzeniaza-
cząłsięzmieniaćdopierowlatach90.,gdywramachparadygmatuneoliberalnego
zaczętoakcentowaćrolępodmiotówniepaństwowych.Teoriadyfuzjipotęgi15za-
kłada,żepodmiotyniepaństwoweuzyskującorazwiększywpływnabezpieczeń-
stwomiędzynarodowe,choćnadaltopaństwopozostajeaktoremdominującymna
areniemiędzynarodowej.Następujejednakdyfuzjapotęgi,którastajesięudziałem
organizacjimiędzynarodowych(formalnychinieformalnych),anawetjednostek;
mnożnikiemichpotęgijestrozwójtechnologiiinformatycznychikomunikacyj-
nych,cowięcej-zaczynająonedysponowaćśrodkamimogącymi(dziękimass
mediom)kształtowaćopiniępublicznąiwpływaćnapolitykępaństw
.Punktem
przełomumożestaćsięuzyskaniedostępuprzezpodmiotypozapaństwowe(orga-
nizacjeterrorystyczne)dobronimasowegorażenia,bowiemwobecnichniebędzie
działaćstrategiaodstraszania16.
Natlerozważańrealistówineoliberałówzanowatorskiepodejściedobez-
pieczeństwanależyuznaćkoncepcjewypracowanewramachkonstruktywizmu,
głoszoneprzeztzw
.szkołękopenhaską17.Kluczowymdlatychkoncepcjipojęciem
jestsekurytyzacja,azatemzaliczeniedanegozagadnienia(problemu)dokatego-
riibezpieczeństwa.Przedstawicieleszkołykopenhaskiejuznają,iżzagrożeniadla
bezpieczeństwapaństwamogąpochodzićtakżezestronypodmiotówpozapań-
stwowych(tezaanalogiczna,cowprzypadkuneoliberalnejteoriidyfuzjipotęgi),
aleteżzagrożeniamająnietylkocharaktermilitarny
.Wtymkontekściewymienia
siępięćsektorówbezpieczeństwa:wojskowy
,polityczny
,ekonomiczny
,społeczny
(dotyczącywspólnejtożsamości)orazekologiczny18.
Niniejszapublikacjaprezentujenoweujęcieproblematykibezpieczeństwa
państwa,zakładająceodejścieodpaństwocentryczności,postrzeganieaktorów
stosunkówmiędzynarodowychjakopodmiotówostrukturzesieciowejifunkcjo-
nującychwsiecijakośrodowiskudziałania.Zdefiniowanienowegoparadygmatu
15A.Wojciuk,op.cit.,s.438.
16J.S.Nye,Konfliktymiędzynarodowe…,op.cit.,s.269.
17Wartozauważyć,iżjednymzbadaczyskupionychwszkolekopenhaskiejjestpolskiuczo-
ny
,prof.WojciechKostecki.Zob.:idem,EuropeaftertheColdWar
.TheSecurityComplexTheory,
Warsaw1996.
18KluczowezałożeniaszkołykopenhaskiejzostałyprzedstawionewksiążceW
.Buzana,
O
.WæweraiJ.DeWilde’a,Security.ANewFrameworkforAnalysis,Boulder-London1998.Wiele
koncepcjiznalazłoswojeodbiciewbadaniachangielskiejszkołystosunkówmiędzynarodowych.
Zob:K.P.Marczuk,Bezpieczeństwowewnętrznewposzerzonejagendziestudiównadbezpieczeństwem[w:]
Bezpieczeństwowewnętrznepaństwa.Wybranezagadnienia,S.Sulowski,M.Brzeziński(red.nauk.),War-
szawa2009,s.67-69;A.Wojciuk,op.cit.,s.439-443;A.Bógdał-Brzezińska,Porządekmiędzynarodowy
wperspektywiebadańangielskiejszkołystosunkówmiędzynarodowych[w:]Porządekmiędzynarodowyuprogu
XXIwieku,op.cit.,s.297inast.
