Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
G.Stojak,Światwychowaniaprzezsztukipięknewpolskiejszkole
Przytoczonyfragmentzokolicznościowegozeszytupoświęconegope-
dagogomzPLSPwJarosławiupokazujeaktualnośćtejtematykiido-
niosłeznaczeniepracbadaczy,mimoupływulat.S.Popekprzedstawia
tenproblemnastępująco:
Pookresietraktowaniadzieckajako„niedojrzałejminiaturyczłowieka
dorosłego”
,gdzienawetstrójstanowiłpomniejszonymodel,azabawabyłafor-
mąnaśladowczącodziennychzajęćdomowników,zaczęłystopniowodocho-
dzićdogłosupostulatyJ.J.Rousseau,hasła„szacunkudladziecka”wysuwane
przezH.Pestalozziego,tołstojowskieidee„swobodnegowychowania”
,atakże
bergsonowskiejfilozofiizakładającejspontanicznedążeniewewnętrznychsił
witalnychdosamorealizacji
5
.
Badacztenwkilkuzdaniachokreśliłjakbardzoproblematykabadaw-
czaróżniłasięnaprzestrzeniostatnichstulat.Wyróżniłontrzygłów-
neokresy,wśródktórychnajistotniejszydlaprzedmiotowejtematyki
jesttrzeci.Datujegood1940rokudoczasówobecnychizaznacza,że
zewzględunawartościwychowawczeikształcąceodczasówH.Readapo-
przezplastykędziecięcąrealizowanesąfunkcjepoznawczeświata
6
.
Stałasięteżonaprzedmiotemzainteresowaniainnychnaukhumani-
stycznych,takichjak:socjologia,psychologia,psychiatria,teoriawy-
chowaniaczymodnaobecniearteterapia.WystąpienieReadamiało
ogromneznaczeniedlawytyczenianowychkierunkówdziałalności
wpowyższychdziedzinachwwielukrajacheuropejskich.
Wychowanieprzezsztukępojawiłosięnietylkowteoriiwychowa-
niawkrajachanglosaskich.Miałodużywpływnakoncepcjewycho-
waniawStanachZjednoczonych,gdzierozwójumysłowyjestłączony
zrozwojemtwórczym
7
.Szczególneznaczenietejtematykiodnoto-
wanoweFrancji.Byłotościślezwiązaneztworzeniemsięnowych
kierunkówartystycznychipowstawaniemlicznychgrupawangardo-
wych,acozatymidzieformułowaniemnowejestetyki,inspirowanej
sztukąegzotyczną,prymitywną,ludową,atakżesztukądziecka.Takie
poglądymożnaznaleźćwnurciebadawczympionierskichpraczza-
kresuestetykiwdorobkuS.Szumanawokresiemiędzywojennym.
5
S.Popek,Dzieckojakotwórcawartościplastycznych,„Akcent”1984,nr4,s.166.
6
Tamże.
7
I.Wojnar,Estetykaiwychowanie,dz.cyt.,s.183–198.
