Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SOCjOLOGIAWIIIRŻESŻy
dokonaniutakiejkonfrontacji,przytoczonewyżejargu-
mentyizalecanepostawywydająsięwyzutezniezbędnej
wielkościmogącejsprostaćskomplikowanymzadaniom,
którewówczasrzeczywiściestałyprzedsocjologiąnie-
miecką.Zauważmyprzytym,żeintencjeimotywy,któ-
rymikierowałsięwtedynp.LeopoldvonWiese,poddane
próbieczasu,niebudządziśżadnychwątpliwości9.Opo-
wiadającsięzasocjologiąniezaangażowanąwwydarzenia
bieżące,wypełniał–jakprzypuszczał–najlepiejswójobo-
wiązekwobecdyscypliny,którąuprawiał.Jegostanowisko
byłokonsekwencjąreprezentowanejkoncepcjisocjologii
–naukibadającejformywspółżycialudziniezależnieod
czasoprzestrzennychwyznaczników.Swoisty„patriotyzm”
profesjonalnyorazstylmyśleniadyktowałtaktykę,która
zdawałasięnajmniejzagrażaćautonomicznymwartoś-
ciomnaukipojmowanejformalnieiahistorycznie.
Trudnodziśustalićzakresakceptacjitegopunktuwi-
dzeniaprzezśrodowiskosocjologiczne.Pewnejest,żepo-
glądtenniebyłwyłączny.Właśniecytowanynapoczątku
HansFreyerkwestionowałipodważałstanowiskovon
passt.DasSchwertunddieFaust”–otojednozhasełgłoszonych
uschyłkuRepublikiWeimarskiejprzezczasopismo„DieTat”,
zktórymwspółpracowałarównieżgrupkasocjologów.Cyt.za:
WilhelmRöpke,DiedeutscheFrage,Zürich1945,s.80–81.
9
PowojnieLeopoldvonWiesepowracałdotejsprawywrozmai-
tychpublikacjach,interpretującją,wmiaręupływuczasu,zdecy-
dowanieirracjonalnie.„Gdziewgręwchodząsiłynieobliczalne,
bijącezmocnegoźródłasilnejosobowości–wskazywał–tamna
nicwszelkieprzewidywania”.„Jeszczenaparęmiesięcyzanim
on[Hitler–S.T.]stałsiępierwszymczłowiekiemNiemiec,nad
Renemuważałosietegokarierowiczazafigurębezznaczenia,
nieomalkomiczną[...].Ktowlatachdwudziestychusiłowałna-
kreślićdrogiprzyszłościpodługracjonalnierozumianychmetod,
niepojmował,żespekulujefałszywie”.Por.LeopoldvonWiese,
PhilosophieundSoziologie,Berlin1959,s.97.
22
