Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Okoncepcjinaśladowanianaturywrefleksjiestetyczno-literackiejoświecenia
wówczas,gdypięknanaturajestdobrzenaśladowana”(Zasadyliteratury,s.214).
Wedługfrancuskiegoteoretyka,flsztukinaśladująnaturę,abynaszachwycić
iunieśćdosferydoskonalszejodtej,wktórejprzebywamy”(Zasadyliteratury,
s.247),awkoncepcjiprzedmiotunaśladowaniałącząsięwymiaryestetyczny
ietyczny(copozostajewzgodziezgreckimideałemkaloskagathos):
Musidogadzaćnaszemuumysłowi,ukazującprzedmiotysame
wsobiedoskonałe,rozszerzająceidoskonalącenaszepojęcia:tojest
piękno(beau).Musidogadzaćnaszemusercu,ukazującnamwtychże
przedmiotachsprawynamdrogie,przyczyniającesiędozachowania
lubudoskonalenianaszegobytu,pozwalająceprzyjemnieodczuwać
własneistnienie:tojestdobro.
Ch.Bateux:Zasadyliteratury,s.246
WielesądówCharles’aBateuxpowtarzawpolskiejrefleksjiestetyczno-
-literackiejFilipNeriuszGolański,eksponującznaczenieimaginacji,którafljest
zasadąpoezji”(Owymowieipoezji,s.316).Właśniewyobraźniaodgrywadomi-
nującąrolęwprocesieselekcjiikomponowaniaelementównaturywdziele,
pozostającjednak—cotrzebapodkreślić—wramachtego,coprawdopo-
dobne28.Wzwiązkuztym,jakwyjaśniaTeresaKostkiewiczowa:
Takczyinaczejrozumiana,naturamusiałaulecprzetworzeniu,
odrzucającemutowszystko,cojestniezgodnezzałożonąkoncep-
cjąporządkuświata,atakżepowszechnieakceptowanymdoświad-
czeniemempirycznym29.
WedługGolańskiego,zarównomalarz,jakipoeta,dążącdoflwydania”lep-
szejibardziejżywejnauki,
zasięgajązewsząddodziełaswegorozlicznychwnaturzeznajdują-
cychsiępięknościikształtów,któreprzezimaginacjąskładnieuło-
żone,zawszeprzyjemnyitkliwywidokwystawują.
F.N.Golański:Owymowieipoezji,s.316
23
28Zasadaprawdopodobieństwatoodrębneizłożonezagadnienie,stądtutajowej
kwestiinierozwiam.Kilkauwagnatentematzawarłemgdzieindziej:R.Dąbrowski:
HCzasemprawdaniebędziepodobnadowiary”.uwagiowyższościprawdopodobieństwanad
prawdąwestetyceoświecenia.flKontekstyKultury”2011,[z.]7,s.128—136.
29T.Kostkiewiczowa:Klasycyzm,sentymentalizm,rokoko…,s.79.
