Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uparcie,trwam(trzebaużyćtegoczasownika)nagrunciemyśli
chrześciańskiej,atakżefenomenologii.Nastanowiskofenomeno-
logiczneifilozofiichrześciańskiejwydajęsięniejakozepchnięty.
Nieoznaczato,bymkonstytutywniezajmowałsięumacnianiem
tychkierunkówwmychroztrząsaniach.Zbytczęstobywamnie-
konsekwentny–taniekonsekwencjastajesięczasemczęściąmeto-
dy.Ufamsubiektywnejtreści,gdyczytam.Matozwiązekprzede
wszystkimzmojącielesnością,atakżepodmiotowymcharakterem
mejświadomości.Niemaminnegowyboru:podmiotmusisobie
zaufaćwsposóbźródłowy.
Ponieważdopodmiotowościdodałemcielesność,czytamrów-
nieżcieleśnie(m.in.trzymamksiążkęwprawejręce).Światdu-
chowyiświatprzyrodytoniesąrozdzielneświaty,gdyczytam.
Dlategoprzyrodoznawstwomusiuzyskaćjakąśprawomocność
wtworzeniusensów.Przyrodoznawstwo,sztuka,humanistyka
jakowspólnywęzełpokrewnychzjawiskbyłyprzedmiotemnamy-
słuMaxaBensego(1910–1990),któryzarysowałwswychpismach
rodzajmetodyporównawczej,określanejmianemracjonalizmu
egzystencjalnego(existentiellerRationalismus).Auręoświeceniowej
estymydonaukowościznajdujemywefraziezwierszaBensego
pt.PlatonischeFeinde:flIchpräparieredieRaubtierezuWörtern”36
[flZdrapieżnikówpreparujęsłowa”–przeł.Z.K.].flPreparowanie
drapieżników”niczymlaboratoryjneczynnościkaleopterologaczy
lepidopterologa,pochylającegosięwskupieniuzigłąpreparacyj-
nąnadjakimśprzedstawicielembarwnychłuskoskrzydłych–tak
tworzysięsłowa,sonet,tekst:ryleczamieniasięwszpilkęento-
mologiczną.Powstajepoematczyzwykłanotatkafaunistyczna?Bo
teżniemówiętutajwyłącznieojakichśflKunstformenderNatur”
wtymznaczeniu,jakiewystępujeuErnstaHaeckela.
Doświadczenieżycia,przejawżycia–wypreparowaćwsłowo
–otozadanie.Wywieśćsłowozżycia,zruchu–otymmówiBense
wprzytoczonejfrazie.Powstajesłownaosnoważyciodajnychza-
rodków–powstajeliteratura.Możnabytakinterpretowaćcytowa-
nezdaniezwierszaniemieckiegoautora.Jednaktoniewszystko.
Grasiętoczyoznaczniewięcej:ohoryzontwspólnotyhumanistyki
36M.Bense:ZentralesundOccasionelles.PoetischeBemerkungen.Stutgart1981,
s.33.
18
