Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podręcznikowasekwencjaepokkulturyeuropejskiej(antyk-
średniowiecze-odrodzenie-barok-oświecenie-romantyzm-
pozytywizm-modernizm-postmodernizm)nieprzydajesię
nawielekomuś,ktoprzystępujedoszczegółowszegobadania
jakiegośepizoduczyfenomenutejkultury.Proceskulturowy
jestpłynnyinanicmucezury.Niemniejjednakmożnaprzyjąć,
żekażdazwielkichepokkulturowychwyliczonychwnawiasie
ustanawiawprzestrzenipraktykkulturowychEuropejczykówspe-
cyficznenormypraktyksłownychdotyczącychsamorozumienia
pozycjiczłowiekawświecieorazgranicwyrażalnościdoświad-
czeniaegzystencjalnegowakciekomunikacjiliterackiej,czylitej,
którejśladynajczęściejpozostajądodyspozycjinastępnychepok.
Wideologiachromantycznychdokonanowobecoświece-
niowegopodmiotuczegośwrodzajuheglowskiegozniesienia.
Zachowującwyodrębnionyiwyemancypowanystatusrozumnej,
samostanowiącejsięidysponującejprawamijednostki-zarazem
ostrozakwestionowanomożliwośćjednoznacznegoustanowie-
niatakiejjednostkiwjejświecieprzeżywanym.Oilewepoce
oświeceniadoświadczanowsferachintelektualnychEuropy
radościzpowoduusamodzielnieniaczłowiekawświecie,otyle
czasyromantyzmuwprowadziłydotejatmosferyelementnie-
pewnościilękuoto,czyrozumnypodmiotnaprawdęjestwsta-
niesamodzielniestawićczołaswojemuświatuiustanowićsię
wnim.Jednocześniebardzosilniezarysowałosięodpoczątku
XIXwiekuprzeciwstawienienja-świat”,nieobecnelubsłabo
obecnewepokachdawniejszych.Wielkiłańcuchbytówzerwał
sięwłaśniewtedy.Skutkipęknięciajegoogniwodczuwamy
dodziś.Epokikulturowenastępująceporomantyzmiewciąż
borykałysięzbipolarnymukłademnja-świat”,adzisiejsza
ogólnaniepewnośćcodotejkwestiiiniechęćdojejdalszego
roztrząsaniajestrezultatemkrytycznychrewizjiwszelkichprób
uprzednich.UschyłkuXXwiekucelniezauważono,żedwaskraj-
neiprzeciwstawnestanowiskafilozoficznepowstałewpołowie
tegostulecia-egzystencjalizmipozytywizmlogiczny-były
dwiemaradykalnymiodpowiedziaminatosamopytaniezadane
uprogunowoczesności:jakustanawiaćijakrozumiećmiejsce
18
