Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zwrotprzestrzenny:wstępnerozpoznania
17
poniejprzestrzeńzaczęłabyćprzedmiotemzainteresowaniabadaczy
iteoretykówconajmniejnarównizczasem.Zmianytezauważajako
jedenzpierwszychMichelFoucaultwswoimwykładzieOinnych
przestrzeniach6.Zjawiskotobyłozwiązanenietylkozreakcjąnado-
tychczasowąnprzewagę”czasu/temporalności,aleteżztworzącąsię
potraumachwojennychnowąwrażliwościąestetyczną7przejawiającą
sięijednoczeniemającąkorzeniewwielunurtach(po)nowoczesno-
ści:postmodernizmie,globalizacji,przekształceniachstrukturspo-
łecznych,postkolonializmie,rozwojuzaawansowanychtechnologii.
Związanebyłotakżezowielebardziejpowszechnymniżwcześniej
poczuciemzagubienia,bycia-sięgajączaRobertemT.Tallympome-
taforęDantego-inselvaoscuraczy,jakzauważaElżbietaRybicka,
zmotywowanymprzezzwrotkulturowyzbliżeniembadańliterackich
igeografii:
zwrotkulturowy[ł]przeobraziłobiedyscypliny[geografięilitera-
turoznawstwo-K.P.]-otwierającjenasiebieidostarczającrepertu-
aruwspólnychpytań,problemówipojęć.[ł]Jeślijużpozostawać
przymetaforachwizualno-przestrzennych,totrafniejszawydajesię
metaforawielowymiarowejmapymigracji,trajektoriiwędrownych
konceptów,ruchówiprzesunięć,wktórejustalonegraniceprze-
niejszymprzejawempoczątkówzainteresowaniaprzestrzeniąwinnymniżdotychczas
wymiarzebyłopowstaniegeografiihumanistycznejwlatach70.minionegowieku,naco
zwracauwagęElżbietaRybicka(Eadem:Zwrottopograficznywbadaniachliterackich…,
s.322).
6M.Foucault:Inneprzestrzenie.Przeł.A.Rejniak-Majewska.nTekstyDru-
gie”2005,nr6,s.117-125.Wykładzostałwygłoszonyjużw1967roku(jakoOinnych
przestrzeniach),aleopublikowanogodopierowroku1984jakoDesespacesautres.An-
gielskiprzekładukazałsięw1986,apolskiw2005rokuwnTekstachDrugich”(zob.
R.T.Tally:Spatialitył,s.119;por.M.Olszewska:Oprzestrzeni:naprogudoświad-
czenia.nAnthropos?”2010,nr14-15,s.12).Foucault,coznamienne,mówiopowstają-
cejnowejepoce:nObecnaepokabędzieprzypuszczalniewwiększymstopniuepokąprze-
strzeni.Znajdujemysięwczasachsymultaniczności,wepocezestawiania,wepocerzeczy
bliskichidalekich,jednegoobokdrugiego,rozproszonego.Znajdujemysięwmomencie,
kiedy,jaksądzę,światwydajesięnietyledługąhistoriąrozwijającąsięwczasie,cosiecią
łączącąpunktyiprzecinającąwłasnepoplątaneodnogi”.M.Foucault:Inneprzestrze-
nie…,s.117.
7Por.R.T.Tally:Spatialitył,s.3,11-12;B.Westphal:Geocriticismł,s.14,25.