Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
ROZDZIAŁI
mentyoperacjonalizacjidanegozjawiska,jegowskaźnikowanie,wyrażenie
zapomocąmierzalnych,obiektywnychindykatorów.
Syndrommożnatakże,zaS.Nowakiem,uznaćzadookreśleniezależ-
nościwpostacinastępstwazdarzeń.Totakżejegodynamicznycharakter,
gdzieokreślonestanymająswekonsekwencje,rezultaty,skutki.
Wkońcusyndrommożemówićozależnościachprzyczynowych,ocha-
rakterzesprzężeniazwrotnego,modeluinterakcji,zmierzającymwkierunku
samoregulacji,homeostazy.Syndromjestpewnącałościągenetyczno-
-funkcjonalną.Jestcałościąookreślonychcechach,charakterystyczną,
typowąipowtarzalnąwpewnychokolicznościach,sytuacjach.Syndromy
mogąobejmowaćkategoriezjawisk,podmioty,zwłaszczatypowe.Można
tumówićopewnym,typowym(statystycznieprawdopodobnym)modelu
określonegozjawiska,którytomodeltworzyrozpoznawalnyrys.
Typyirodzajesyndromów
Zjawiskasyndromatycznemożnarozpatrywaćprzezpryzmatichrodza-
jów.Sensownewydajesiętuwyróżnienieconajmniejdwóchpłaszczyzn
takiegozróżnicowania.ZwracananieuwagęM.Karwat.23Pierwsza
płaszczyznaodnosisięwymiarugenetyczno-funkcjonalnego.Tumożnaza
M.Karwatemwyróżnić:
•syndrometiologiczny–tosplotuwarunkowań,determinantaczyn-
ników.Wymiaretiologicznytosyndromprzyczyn,genezaokreślo-
nychsymptomów,skutków,reakcji.Syndromatycznośćetiologiczna
tokonglomerat,pewnagenetycznacałośćokreślonychczynników.
Czynnikitenależyrozpatrywaćłącznie,gdyżtylkotakieprzyczyniają
sięwywołaniaokreślonychzjawisk,zmianwtychzjawiskach;
•syndromsymptomatyczny–tosplotprzejawówpowstaniaifunkcjo-
nowaniajakiejścałości.Wtejpłaszczyźniemowaopewnychcechach
określonegozjawiska.Cechytetworząokreślonącałość,strukturę.
Zjawiskasyndromatycznemająwymiarcałościowy.Syndromsymp-
tomatycznymożebyćfunkcjąsyndromuetiologicznego.
Drugapłaszczyznazróżnicowaniazjawisksyndromatycznychmówi
ocharakterzezależności,związkówprzyczynowo-skutkowychiichelemen-
tówskładowych.Syndromypowinnybyćrozumianejakoelementy,części
tworzącecałośćwewnętrzniezintegrowaną,systemempowiązań,związków
23Por.M.Karwat,Syndromatyczność…,cyt.wyd.
