Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy.Istotapodatku
41
Powszechnośćprzedmiotowaoznaczazaśtakąkonstrukcjępodatkudocho-
dowego,któratraktujedochódłącznie,globalnie,niedzielącgonaźródła
pochodzeniaprzyokreślaniuwysokościopodatkowania.Współcześnieza
nowoczesnyuważasiępodatekglobalny,wprzeciwieństwiedopodatkuce-
dularnego,którydzielidochodynaczęści.
Opodatkowanieczystegodochodurozpatrujesięzpunktuwidzeniapod-
miotowegoiprzedmiotowego.
Ujęciepodmiotowedochoduwskazuje,żepodateknależypobierać,uwzględ-
niająctzw.minimumegzystencji.Podatekniepowiniennaruszaćtejczęści
dochodu,którakoniecznajestpodatnikowidożycia,prowadzeniapodstawo-
wychczynnościzwiązanychzdziałalnościągospodarczą.Wymagarównież
uwzględnianiaszczególnychokoliczności,jakiemogązdarzyćsiępodatniko-
wi,wewidentnysposóbzmniejszającychdochód,np.klęskiżywiołowe.
Ujęcieprzedmiotowedochodumówi,żeopodatkowaniupowinienpodlegać
dochódpozostającydodyspozycjipodatnika,tzn.przychódpoodliczeniu
kosztówjegouzyskania.Wiążesiętozfaktem,żepodatnikmusimiećdo
dyspozycjiśrodki,zktórychbędziemógłzapłacićpodatek.
Wskazanewyżejzasadypowszechnościpodmiotowejiprzedmiotowejoraz
opodatkowaniaczystegodochoduzpunktuwidzeniapodmiotowegoiprzed-
miotowegozatemkryteriami,zapomocąktórychmożnaoceniaćpopraw-
nośćkonstrukcyjnąwspółczesnychpodatkówdochodowychorazkierować
sięnimiwprzypadkuwątpliwościinterpretacyjnychwprocesiestosowania
prawa47.
Podatkidochodoweposiadająpewnecechywspólne,którepozwalająodróż-
nićjeodinnychtypówpodatków.Cechytemożnarównieżprzypisaćpodat-
komprzychodowym,wzwiązkuzczymzostanąoneprzedstawionełącznie
dlatychdwóchrodzajówpodatków,zuwzględnieniemnielicznychróżnic.
Możnaprzedstawićnastępującecechypodatkówdochodowychiprzycho-
dowych,odróżniającejeodpozostałychtypówpodatków
48:
1.Podatkitewymierzonewprostoddochodulubprzychodu.Bezpo-
średnioobciążonajestpodstawaopodatkowaniabędącaźródłemdo-
chodu.Konstrukcjapodatkudochodowego,ustalającaściśledochód
orazodnoszącabezpośredniodoniegostawkępodatkową,pozwalana
bezpośredniość
47A.Gomułowicz,J.Małecki,Podatki...,s.588.
48N.Gajl,Modelepodatkowe.Podatkidochodowe...,s.25in.