Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Zagadnieniaogólne
Miałonjednakżepewnezalety,wszczególnościzapewniałjednolitośćre-
gułocenyzebranegomateriałudowodowegonatereniecałegokrajuoraz
większąprzewidywalnośćrozstrzygnięćsądowychlSystemtenutrudniał
równieżwpływczynnikówkorupcyjnychipolitycznychnaorzecznictwo
sądowelJegoujemnąstronąbyłzakazwyrażaniaprzezsędziegowłasnych
poglądów(nonsecundumconscientiam)lPoszczególnedowodybyłyustawowo
reglamentowane,zebranymateriałdowodowysądoceniałwsposóbme-
chaniczny(arytmetyczny),dowódmocniejszyeliminowałdowodysłabsze,
austalanaprzezsądpodstawafaktycznarozstrzygnięciazregułydaleko
odbiegałaodprawdyobiektywnej(materialnej)lZdaniemElWaśkowskiego
legalnaocenadowodówutrudniała,aczęstoczyniłaniemożliwymwykrycie
prawdymaterialnej32l
Zasadalegalnejocenydowodówupadławdużymstopniupowybuchu
WielkiejRewolucjiFrancuskiejw1789rlDoproceduryfrancuskiejwprowa-
dzonorozwiązania,którepóźniejległyupodstawzasadyswobodnejoceny
dowodówlPoczątkowojednakodbiegałyoneodwspółczesnejpostaciswo-
bodnejocenydowodówipolegałynaprzyznaniusędziomcałkowiciewolnej
rękiwoceniemateriałudowodowegolByłatofazatzwlwolnej(dowolnej)
ocenydowodówlDoktrynajestpodzielonacodotego,czymożnawyodręb-
nićzasadęwolnejocenydowodów,czyteżnależytraktowaćjakopierwszy
etaprozwojuzasadyswobodnejocenydowodów33l
Teoriawolnejocenydowodówstanowiantytezęteoriilegalnejocenydo-
wodówlOdrzucaonabowiemwszelkieregułyustawoweizdajesięcałkowi-
cienadoświadczenieiumiejętnościposzczególnychsędziówlSystemwolnej
ocenydowodówniezawierateżograniczeńcodoliczbyirodzajuśrodków
dowodowych,ponieważdowodemwtymsystemiewjegowzorcowejpo-
stacijestwszystko,cosędziazadowóduważalWtejkoncepcjisędziowska
ocenadowodówniejestniczymskrępowanalWjejklasycznymujęciubrak
jestjakichkolwiekregułocenydowodówlIstotnewsprawiejesttylkowe-
wnętrzneprzekonaniesędziego,którecocharakterystyczneniepodlega
żadnejkontrolilCechąwyróżniającązasadęwolnejocenydowodówjestwłaś-
nieto,żetejocenyniemożnazweryfikowaćprzedsądemwyższejinstancjil
Wolnośćwoceniedowodówjesttakznaczna,żemożnajużmówićodowol-
nościtejocenylEwentualnebłędywoceniedowodówwtymprzypadku
32ElWaśkowski,Podręcznik,sl96–97l
33ZoblnatentematMlJaślikowski,Zasadaswobodnejocenydowodów(w:)Dowodywpostę-
powaniucywilnym,redlŁlBłaszczak,KlMarkiewicz,ElRudkowska-Ząbczyk,Warszawa2010,
sl201–205;autortenopowiedziałsięprzeciwkowyodrębnieniujakosamodzielnejkategorii
zasadydowolnejocenydowodówl
KRZYSZTOFKNOPPEK
55