Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DziałI.Postępowaniawsprawachzzakresuprawaosobowego
uznaniezazmarłegolubstwierdzeniezgonu.Wsprawachztegozakresu,
mimospołecznejwagizapadającychwnichrozstrzygnięć,osiągnięciestanu
całkowitejpewnościnapotykatesamebariery,któretowarzysząpoznaniu
prowadzonemunapotrzebyrozstrzygnięciakażdejinnejsprawywpostępo-
waniucywilnym.Toogólnestanowiskowymagajednakdodatkowychuści-
śleńzewzględunaspecyfikęsprawouznaniezazmarłegoiostwierdzenie
zgonu,azwłaszczauwzględnieniacharakteruposzczególnychpodstaw,które
decydująozasadnościżądańrozpoznawanychwtychsprawach.
133.Podstawamiuznaniazazmarłegosązaginięcie,wtymzaginięcie
wszczególnychokolicznościachzwiązanychzbezpośrednimniebezpieczeń-
stwemdlażycia,orazupływustawowookreślonegoterminunieobecności
wbrakuwiadomościotym,czyzaginionypozostajeprzyżyciu.Spośród
tychpodstawwyłączniezdarzeniestanowiącebezpośrednieniebezpieczeń-
stwodlażyciamożebyćprzedmiotemustaleńdającychwysokąpewność,
żezdarzenietomiałomiejsce.Zkoleiwrazieprzesądzenia,kiedynastąpiło
zaginięcie,możliwestajesięustaleniewsposóbwmiarępewny,żeupły-
nąłustawowyokresnieobecnościzaginionego.Mniejszystopieńpewności
możnanatomiastosiągnąćwodniesieniudookolicznościdotyczącychza-
ginięciaibrakuwiadomościożyciuzaginionego353.Okolicznościtemają
częściowocharakternegatywny,coutrudniauzyskaniesilnegoprzekonania
codoichprawdziwości.Miałtonauwadzeprawodawca,którywzwiązku
ztymwprowadziłobowiązekpoprzedzeniauznaniazazmarłegopublicznym
ogłoszeniemowszczęciupostępowaniaprowadzonegowtymprzedmiocie
(art.530–531k.p.c.),atakżeuzależniłmożliwośćzakończeniategopostę-
powaniaodupływuconajmniejmiesiącaodkońcaterminuwyznaczonego
wogłoszeniu(art.532pkt3k.p.c.).Negatywnywynikogłoszeniastanowi
wtejsytuacjiwystarczającysurogatbezpośredniegodowodunazaginięcie
ibrakwiadomościożyciuzaginionego354.Niezwalniatojednaksąduzobo-
aprobującoW.Siedlecki[w:]System,t.2,red.Z.Resich,1987,s.668;K.Korzan,Postępowanie
nieprocesowe,2004,s.342;A.Bartoszewicz,Postępowanie,s.153;E.Marszałkowska-Krześ,Po-
stępowanienieprocesowe,s.104;E.Marszałkowska-Krześ,Uznaniezazmarłego…,s.322.
353WorzeczeniuSNz17.12.1949r.,WaC186/49,LEXnr1674263,zawystarczający
dowódzaginięciauznanozeznania,zktórychwynikało,żeosobapochodzeniażydowskiego
powybuchudrugiejwojnyświatowejwyjechaładoWarszawyiniedałaznakużycia.Wpiś-
miennictwieorzeczenietojestpowoływanewzmienionejwersji,wedługktórejopisanasytuacja
miałabyuzasadniaćdomniemanie,żeosoba,którasięwniejznalazła,zginęłazrąkokupanta;
por.np.DPP1950/6,s.55;K.Lipiński[w:]K.Lipiński,J.Pietrzykowski,Kodeks…,s.226.
354B.Dobrzański[w:]Kodeks,t.1,red.Z.Resich,W.Siedlecki,1969,s.807;B.Czech
[w:]Kodeks,t.3,red.A.Marciniak,2020,s.700.Podobniejakzapewnieniespadkowemoże
stanowićdowód,żeniemainnychspadkobierców(art.671§1k.p.c.).
146
MARCINWALASIK
