Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.Konkluzje
zszeregiemorganizacjispołecznychofragmentarycznychzadaniachikompeten-
cjach.Niedemokratycznośćinieefektywnośćtegopierwszegomodelusprawowania
administracjipublicznejdowiedzionazostałazarównoteoretycznie,jakiempirycz-
nie.Zkoleiwprowadzeniedrugiegomodelubyłobyuderzeniemwfundamentypań-
stwademokratycznego,jakożeoznaczałobyrezygnacjęzezinstytucjonalizowanego,
prawniegwarantowanegoudziałulokalnychspołecznościwwykonywaniuadmini-
stracjipublicznej,dziękiktóremuówprocesstajesięprzejrzystyiprzedewszystkim
efektywny.Jeżelitak,toobronainstytucjiprawnejsamorząduterytorialnegostajesię
racjąstanupaństwademokratycznego.Doceniającznaczeniesamorządnościmiejsco-
wej,rozumianejsocjologicznieczypolitycznie(każdegoprzejawusamorządzeniasię,
równieżtegoprawniemniejokreślonego),trzebaskonstatować,żejedyniesamorząd
wznaczeniuprawnymjestwstaniezagwarantowaćlokalnemuspołeczeństwunależną
podmiotowośćiwkonsekwencjisamodzielność.
Nieoznaczatooczywiścieakceptacjipogląduobrakupotrzebypatrzeniana
samorządterytorialnyjakoinstytucjędynamiczną,zmieniającąsięwrazzezmianą
uwarunkowań,wjakichprzychodzimufunkcjonować.Trzebajednakexpressisverbis
stwierdzić,żeowazmiana,choćpostępuje,toniedotyczytego,cojestistotąsamorządu
terytorialnego,ajestniąwykonywanieadministracjipublicznejwsposóbsamodzielny
(zdecentralizowany)przezupodmiotowione,prawnieiorganizacyjniewyodrębnione
wspólnotylokalne,przyzapewnieniuimstosownychmaterialnychiprawnychśrod-
kówniezbędnychdorealizacjizadańpublicznych,zograniczonym,ustawowookre-
ślonym,nadzoremnadrealizacjątychzadań.Towłaśniestanowioistociesamorządu
ijakotakiejestniezmienne.Zmiennejestnatomiasttocowychodzipozaowązdecen-
tralizowanąkrajowąadministracjępubliczną.Współcześniejesttoprzedewszystkim
działalnośćnarzeczbudowyiumacnianiaspołeczeństwaobywatelskiegoorazrealiza-
cjaczęścizadańpublicznychUEiinnychpodmiotówmiędzynarodowych.
1.6.KONKLUZJE
1.Teoretycznepodstawysamorządukształtowałysięprzezstulecia.Początkówmyśli
ipraktykisamorządowejmożnasiędoszukiwaćwstarożytnościiwczesnymśrednio-
wieczu.IdeasamorządnościpojawiasięjużwmyślipolitycznejArystotelesa.Łacińskie
pojęcierespublicawskazywałonapaństwojakorzeczpubliczną.Rzeczpospolitadla
Cyceronatobyławspólnasprawa,októrądbasiępospołu.Vitaactivacivilis,aktywne
życieobywatelskiewewspólnocie,byłaideałemwłoskiegorenesansu,znajdującrozwi-
nięciewczasachoświecenia.
2.Ideasamorządnościstopniowotorowałasobiedrogędopraktykiustrojowej.
Jużwstarożytnościimperiaprzyznawałykrajompodporządkowanymokreśloną
sferęsamodzielności.Zkoleiwśredniowieczurozwinąłsięsamorządmiast.Trzeba
jednakexpressisverbisskonstatować,żeaniśredniowiecznysamorządmiejski,aniteż
ZYGMUNTNIEWIADOMSKI
55
