Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Zasobnośćzajmowanegoterytorium,przedsiębiorczośćimentalnośćzamiesz-
kującychgoludzi,wielkośćipołożenieposzczególnychregionów,rozmieszczenie
bogactwnaturalnych,poziomrozwojuspołeczno-gospodarczego,liczbaizagęsz-
czenieludnościczyzamożnośćmieszkańcówbyłyisączynnikamiróżnicujący-
mipoziomyrozwojupaństwiichczęściskładowych.Niezależnieodtychróżnic
zazwyczajnajednostkitegosamegoszczeblaadministracjipaństwowejnakłada
sięobowiązekwykonywaniatakichsamychzadańwłasnych.Zróżnicowanawy-
sokośćdochodównaosobępowoduje,żemająoneinnyzasóbśrodkównaza-
spokajaniepotrzebswojejspołeczności.Oznaczato,żejednostkitegosamego
szczeblamająróżnązdolnośćdochodowąiróżnepotrzebywydatkowe,wzwiązku
ztymichfinansecharakteryzująsięfiskalnąnierównowagąpoziomą.Dążenia
idziałaniazmierzającedoniwelowaniaróżnicwpoziomierozwojuiwarunkach
życiawczęściachskładowychpaństwasąelementamistandardowymipolityki
ekonomicznejispołecznej.Cel,którymjestniwelowanieróżnic,łatwiejosiągnąć
wpaństwiejednolitym,centralniesterowanym,awięcwyznaczającymzadania
izapewniającymśrodkifinansowedoichrealizacji.Wsystemieopartymnasa-
morządności,zwłaszczawówczas,gdyzadaniasamorządów,zazwyczajzunifiko-
wanewskalikraju,niemająodpowiedniegopokryciawśrodkachzróżnicowa-
nychwzależnościodzasobnościimożliwościpozyskiwaniadochodów,konieczne
stajesięwykorzystaniewyrównaniafinansowego.
Szczególnymtypempaństwa,wktórymtakienierównościwystępują,są
państwafederalne,integrującedobrowolnielubprzymusowojednostkiteryto-
rialneróżniącesięskłademludności,genezą,potencjałemitp.Federacjajest
formąpolitycznejorganizacjispołeczeństwaintegrującegosięlubintegrowa-
negozróżniącychsięzazwyczajjęzykowolubkulturowoczęściskładowych.
Zaletyfederalizmu,m.in.pionowyipoziomypodziałwładzy,realizacjazasady
subsydiarnościczyteżwkońcuwzajemneograniczanieikontrolowaniesięwła-
dzy(tzw.systemofchecksandbalances),spowodowały,iżustrójtenzaczęto
postrzegaćjakodobrerozwiązaniedlastrukturponadnarodowych.Tworzenie
ifunkcjonowaniewielopoziomowychstrukturwymagaokreśleniaistosowania
trwałychzasadokreślającychprawaiobowiązkiobywateliiwładzynakażdym
poziomiestruktury.Wsystemieopartymnaideisamorządnościczynnikiem
organizującymjestzasadasubsydiarności.Zasadataurzeczywistniasięprzez
odpowiednierozłożeniewpionowymukładziewładzykompetencjiwzakresie
