Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
byłowprzypadkustagnacjidemograficznejośrodkówmiejskich.Teostatnie
coprawdautrwalałyswojąpozycjęwsieciosadniczej9alejednocześniemar-
ginalizowałysięzuwaginafakt9żewtymsamymczasietemporozwoju
demograficznegomiastsąsiednichbyłowyższe.
Bardziejodczuwalnedlakondycjimiejskiejbyłysytuacjezwiązanezna-
głymwyludnianiemsięmiast.Szczególniewtedy9gdyskalategozjawiskabyła
znacząca.Problemtendotyczyłzarównomiastmałych9jakidużych.Wprzy-
padkutychpierwszychmogłowręczdojśćdokompletnegoichwyludnienia
się.Niemniejnegatywnybyłgwałtownyistałyubytekludnościwmiastach
dużych.Jakkolwiekzachowywałyoneswójbyt9toskalawieloaspektowych
(ekonomicznych9społecznych9infrastrukturalnych9politycznych9finansowych)
problemówikonsekwencji9któretowarzyszyłytemuzjawisku9byłabardzo
duża.Wyludnianiesiędużychmiastjestwspółcześniejednymzzasadniczych
zagadnieńrozpatrywanychwPolsceiwniektórychpaństwachświata.
Wprocesachdziejowychzwiązanychzewolucjąirozwojemurbanizacji
ziemPolskikwestiąsilniezaznaczającąsiębyłytakżeperiodyczne9stosunkowo
krótkotrwałeubytkiliczbyludnościmiast9związanegłówniezdziałaniamiwo-
jennymi.Wsytuacjitrwałego9długoterminowegowzrostuliczbyludnościmiast
miałyonewyraźnieincydentalnycharakter.Oczywiście9wgłównejmierzewią-
załysięonezdziałaniamiwojennymilubinnymiwydarzeniamibezpośrednio
wpływającyminazachwianiestanupopulacji.Większośćośrodkówmiejskich
pokrótkim1zhistorycznegopunktuwidzenia1okresie(dekada9kilkade-
kad)dośćszybkoodtwarzałastanzaludnieniasprzedokresupoprzedzającego
ubytekdemograficzny.
Wprzypadkuniektórychmiastokreszregułydośćgwałtownegopowrotu
dopoprzedniegostanuzaludnieniastanowiłnoweimpulsyrozwojowe.Wyko-
rzystywanowtakimprzypadkufaktpotrzebyprzywróceniastatusquo9zper-
spektywąrozwojuopartegonanowychczynnikach.Niejednokrotniewięc
ośrodektaki9mimopozorniemniejkorzystnegostanuludnościwporównaniu
zmiastamisąsiednimi(słabiejwyludnionymi)9wstosunkowokrótkimokresie
nietylkozrównywałsięznimipodwzględempotencjałudemograficznego9ale
takżeprzewyższałjepodwzględemliczbymieszkańców.
Bezwzględunatrajektorieprocesudepopulacjimiast9zagadnieniempod-
stawowymbyłyisąuwarunkowaniaorazkonsekwencjetegozjawiska.Wnaj-
bardziejogólnejklasyfikacjiuwarunkowaniamożnapodzielićna:
1społeczne9obejmującetakżebiologiczno-społeczne9
1ekonomiczne9
1polityczne.
Rolakażdejzgrupuwarunkowańwróżnychokresachhistorycznychbyła
zmienna.Wnajdalszejprzeszłościhistorycznej(okresśredniowieczny)rolę
podstawowąodgrywałyczynnikispołeczno-biologiczne.
Zanalizyokresówpóźniejszychwynikaże9znaczącorosłarolaczynni-
kówekonomicznychipolitycznych.Wskaliregionalnychiponadregionalnych
6
systemówosadniczychszczególniezaznaczałysięmomentytransformacjisys-
