Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ispołecznych.Wrezultacieprzedstawionewnichrozważaniamogąbyćważnenie
tylkodlalingwistów9tekstologówczydyskursologów9aletakżedlasocjologównauki9
psychologówipedagogów9jakrównieżdladydaktykówszkolnych.
Głównymtekstemwtejczęścitomujestobszernaiczęstocytowanapraca
HallidayanMetaforygramatycznewtekstachnaukowychn(Rozdział3)poświęcona
procesomnominalizacjiwdyskursachnaukowych.Autorrozwijapogląd9iżgramatyka
jestteoriąludzkiegodoświadczenia9akategoriesemantyczneokreślająceposzczególne
składnikidoświadczeniasąprototypoworealizowaneprzezokreśloneklasy
gramatyczne(np.Doświadczenie–zdanie9Uczestnik–gruparzeczownikowa9Proces–
grupaczasownikowaitd.).Autordowodzi9żerelacjeprototypowe(congruHnt)mogą
byćjednakCzaburzone¶9wwynikuczegopowstanąrelacjemetaforyczne(incongruHnt).
NaprzykładDoświadczeniemożezostaćwyrażonewpostacigrupyrzeczownikowej
raczejniżzdania.Opisywanezjawiskasąilustrowaneprzykładamizautentycznych
tekstównaukowych.Piszącoskutkachrozpowszechnieniasięmetaforygramatycznejw
dyskursie
naukowym9
Halliday
wymienia
postępującą
kondHnsIcję
struktur
gramatycznych9cozkoleiprowadzidodHstylIcjiznaczenia.Wzakończeniuartykułu
Hallidayzauważa9żeprocesystanowiącemetaforęgramatycznązachodząstopniowo9
anastępstwoichkolejnychetapówmacharakteruniwersalny.Możnawięcmówić
otrzechporządkachhistorycznychwewolucjimetaforygramatycznej.chronologii
tekstu
(porządek
logogenetyczny)9
chronologii
rejestrów
języka
(porządek
filogenetyczny)9
oraz
rozwoju
społecznego
użytkownika
języka
(porządek
ontogenetyczny).
Rozdział49nProcesyspołeczne9strukturywiedzyigatunkiwsemiotyce
systemowo-funkcjonalnejnJ.R.Martina9opisujezałożeniaporównawczejanalizy
modelistrukturwiedzywtrzechpodstawowychgrupachnauk.humanistycznych9
społecznychiścisłych.WpierwszejczęściMartindokonujeprzeglądupojęciafiHld
(pole)9
poszerzając
definicję
systemowo-funkcjonalną
o
kryterium
zdroworozsądkowościdziedzinBernsteina.Wkolejnychporównujecechywiedzy
zdroworozsądkowej
i
wiedzy
niezdroworozsądkowej
w
naukach
ścisłych
ihumanistycznych.Jakospójnyzwłasnymmodelemuznajeproponowanyprzez
Bernsteinapodziałnahierarchicznestrukturywiedzydominującewnaukachścisłych9
orazhoryzontalnestrukturywiedzywłaściwedlanaukhumanistycznych.Ostatniaczęść
pracy
dotyczy
możliwości
zastosowania
przedstawionych
wniosków
przy
opracowywaniusylabusów9szczególniezpunktuwidzeniakolejności9wjakiejnależy
wprowadzaćróżnetypytekstów(gatunki)wnauczaniuhistoriiwszkołachśrednich.
ZkoleiRozdział59nO(d)czernianienominalizacjinJ.R.Martina9macharakter
polemikiztekstemnThelanguageofcriticaldiscourseanalysis.thecaseof
nominalizationnMichaelaBilliga(DiscoursH&SociHty19/69783-800).Kontrowersję
ix
